بازخوانی مولفه موسیقایی وزن «شعر» و عوامل موثر بر آن
عنوان مقاله: بازخوانی مولفه موسیقایی وزن «شعر» و عوامل موثر بر آن
شناسه ملی مقاله: JR_LIAR-9-1_003
منتشر شده در در سال 1396
شناسه ملی مقاله: JR_LIAR-9-1_003
منتشر شده در در سال 1396
مشخصات نویسندگان مقاله:
معصومه معدن کن - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
اسدالله واحد - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
حسن عبدالله زاده - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
خلاصه مقاله:
معصومه معدن کن - استاد گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
اسدالله واحد - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
حسن عبدالله زاده - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
وزن به عنوان یکی از مولفههای مهم موسیقایی اهمیت ویژهای در شعر فارسی دارد. با وجود اقبال خاص محققان به مبحث موسیقی شعر در دهههای اخیر، مطالب ناگفته فراوانی در خصوص وزن و سایر مولفههای موسیقایی باقی است. این مقاله تلاش میکند با معرفی عوامل موثر در زیبایی «وزن» و آشنا کردن مخاطب با انواع شیوههای غنی کردن موسیقی شعر، از یکسو امکان التذاذ بیشتر مخاطبان از زیباییهای آن را فراهم کند و از سوی دیگر شعرای جوان را به استفاده از این عناصر ارزشمند موسیقایی ترغیب کند. مهمترین عوامل موسیقایی که در این مقاله بررسی شدهاند عبارتاند از: نسبت و ترتیب قرارگیری انواع هجاها در اوزان عروضی، استفاده آگاهانه از هجاهای کشیده، ایجاد مطابقت بین آخر واژهها با آخر ارکان، ایجاد وزن عارضی در کنار وزن عروضی، استفاده از فواصل مرتب واژهها خارج از فواصل ارکان، استفاده از دو یا چند بحر عروضی در یک شعر، ایجاد قابلیت خوانده شدن یک شعر به چند وزن، کاربرد وزن دوری، توجه به ارزش سکوت در وزن و استفاده کم و در عینحال، هنرمندانه از ضرورات و اختیارات شاعری. بررسی اشعار شعرای ادوار مختلف نشانگر آن است که سبک «عراقی» مهمترین نمودگاه مولفه موسیقایی «وزن» است.
کلمات کلیدی: وزن, موسیقی شعر, مولفههای موسیقایی, سکوت و هجا
صفحه اختصاصی مقاله و دریافت فایل کامل: https://civilica.com/doc/1188536/