نازنین غفاری - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
محمدصادق بصیری - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
محمود مدبری - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران

میرزا کاظم طبیب یزدی شاعر و طبیب برجسته اما گمنام عصر قاجار از خاندان حکیمان کرمان و منسوب به شجره ناظمالاطبا کرمانی است. دیوان شعر ایشان در قالب نسخـه خطی منحصربهفردی در میان فرزندان و نوادگان وی به یادگار مانده است. در غزلیات میرزا کاظم التزام ویژه­ای به چشم می­خورد که به نظر می­رسد باید خود او را مبدع این نوع التزام دانست. التزام، اعنات یا لزوم مالا­یلزم صنعتی از صنایع بدیع لفظی است که در کتب بدیعی تنها به مصادیق محدودی از آن اشاره شده است؛ درحالی که این صنعت در شمار تفنن­های شاعرانه و دارای مصادیق متعددی است؛ از جملـه این مصادیق، التزام بهکاررفته در غزلیات میرزا کاظم است که در این نوشتار توصیف خواهد شد.

میرزا کاظم طبیب یزدی, التزام, اعنات, لزوم ما لایلزم