وجیهه زمانی بابگهری - دانش آمو خته کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران
محمدصادق بصیری - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه شهید باهنر، کرمان، ایران

برای واژه­سازی، راه­های متعددی وجود دارد، اما ادیبان و زبان­شناسان، «ترکیب» و «اشتقاق» را از اصلی­ترین فرایندهای ساخت واژه برشمرده­اند. از این رو، زبان فارسی به دلیل اینکه از خانواده زبان­های «هندواروپایی» است و در این خانواده، فرآیند واژه­سازی عمدتا از طریق «ترکیب» صورت می گیرد، در زمره «زبان­های ترکیبی» قرار گرفته و در مقابل، زبان عربی، هم­نژاد با زبان­های «سامی» است که به دلیل اهمیت «اشتقاق» در فرایند واژه­سازی این زبان­ها، در ردیف «زبان­های اشتقاقی» معرفی شده است. در این مقاله سعی بر آن است تا با کندوکاوی عمیق­تر، دو فرایند «ترکیب و اشتقاق» در دو زبان «فارسی و عربی» بررسی گردد و از این چشم انداز، به بررسی تطبیقی بین این دو زبان پرداخته شود. نتایج این تحقیق نشان می­دهد که هرچند فرایندهای «ترکیب و اشتقاق» در هر دو زبان «فارسی و عربی» وجود دارد، مفهوم و درصد به­کارگیری هر فرایند، در این دو زبان، یکسان نیست

ترکیب, اشتقاق, واژه سازی, دستور تطبیقی, زبان فارسی, زبان عربی