بررسی اثر کم آبیاری بر عملکرد علوفه و کارائی مصرف آب در چهار رقم یونجه(Medicago sativa) در شرایط آب و هوایی خوزستان - اهواز

بهمنظور مطالعه تاثیر کم آبیاری برتولید و کاراییمصرفآب در چهار رقم یونجه دائمی (Medicago sativa)، آزمایشی با استفاده از کرت­های یک­بار خرد شده در مکان در قالب بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار  در سال زراعی ۹۱ - ۱۳۹۰  در اراضی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی اهواز به اجرا گذاشته شد. تیمارآبیاری(مقدار آب) در چهار سطح بهعنوان فاکتور اصلی و بر اساس رطوبت قابل استفاده خاک (آبیاری پس از تخلیه ۵۰، ۶۵ و۸۰ درصد کل آب در دسترس گیاه در منطقه ریشه و آبیاری سنتی بهعنوان شاهد) و ارقام یونجه بهعنوان فاکتور فرعی نیز در چهار سطح (بغدادی، مساسرسا، یزدی و همدانی) در نظر گرفته شد. دادهها با استفاده از نرم افزار آماری SAS  مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت و از آزمون دانکن جهت مقایسه میانگینها استفاده شد. نتایج بهدست آمده از میانگین پنج برداشت متوالی نشان داد درکلیه ارقام مورد بررسیعملکرد علوفه تر و خشک در تیمار شاهد (آبیاری سنتی) در حد معنیدار بالاتر از سایر تیمارهای آبیاری بودکه با تاخیر در آبیاری روند کاهشی داشت. رقم بغدادی در کلیه تیمارهای آبیاری دارای بالاترین عملکرد علوفه تر و خشک بود، بهطوریکه در تیمار آبیاری سنتی ۵۷/۷۵ تن در هکتار علوفهتر و ۵/۱۷ تن علوفهخشک در هکتار و در تیمار آبیاری پس از ۸۰ درصد تخلیه رطوبتی خاک  ۸۶/۴۵ تن در هکتار علوفه تر و۱۵/۱۱ تن علوفه خشک تولید گردید. کارایی مصرف آببا تاخیر در آبیاری افزایش معنیدار یافت. بالاترین کارایی مصرف آب در کلیه ارقام در تیمار آبیاری پس از ۸۰ درصد تخلیه رطوبتی خاک بهدست آمد که این مقادیر برای رقم  بغدادی ۰۰/۱ کیلو گرم بر متر مکعب آب مصرفی ، رقم مساسرسا ۸۲۰/۰، رقم یزدی ۷۲۰/۰ و رقم همدانی ۵۸۰/۰ بود. همچنین کمترین مقدار نسبت برگ به ساقه در کلیه ارقام در تیمار آبیاری سنتی مشاهده شد. با کاهش مقدار آب مصرفی تا تیمار ۵۰ درصد تخلیه رطوبتی خاک، نسبت برگ به ساقه در حدود ۲۲ درصد( میانگین کل ارقام) افزایش یافت که با تیمار آبیاری سنتی دارای اختلاف معنیدار (p<۰.۰۱)  بود.

Keywords:

کلید واژهها: کم آبیاری , یونجه , کارایی مصرف آب , عملکرد علوفه , نسبت برگ به ساقه