فاطمه بهروزی - دانشگاه شهید چمران اهواز
جواد احدیان - دانشگاه شهید چمران

     شبکه آبیاری و زهکشی مارون در جنوب شرق استان خوزستان واقع شده و در بیشتر بخشها دارای خاک­های گچی است. در این تحقیق با توجه به تخریب­های موجود در شبکه که در اثر زیرشویی و انحلال خاک رخ داده بود از محل­های تخریب شده نمونه برداری گردید. با توجه به آزمایش­های متعدد فیزیکی، شیمیایی و مقاومتی خاک، مشخص شد عمده­ترین عوامل تخریب ناشی از شرایط ژئوتکنیکی خاکریز کانالها نظیر تورم و وجود املاحی نظیر گچ یا ماسه در آن می­باشد. در این تحقیق با در نظر گرفتن ویژگی­های آهک، از این ماده جهت بهسازی خاک مورد مطالعه، با عیارهای ۵۰، ۱۰۰ و ۲۰۰ کیلوگرم در هر مترمکعب خاک استفاده و آزمایش تحکیم به منظور بررسی تاثیر آن بر خصوصیات مکانیکی و تحکیمی خاک رسی- گچی انجام گردید. نتایج به طور کلی نشان داد که تمام عیارهای ذکر شده در کاهش ضریب تحکیم خاک مورد مطالعه، تاثیر بسزایی داشته­اند؛ به طوری که، در عیار ۱۰۰ مشخص شد که ضریب تحکیم در بیشترین مقدار ۵۰ برابر و در کمترین مقدار ۴ برابر کاهش می­یابد. به علاوه نتایج نشان داد که در عیار آهک ۵۰ و ۱۰۰کیلوگرم در هر مترمکعب در اولین مرحله بارگذاری، زمان مورد نیاز برای ۵۰ درصد تحکیم ۲۶ برابر این زمان در نمونه شاهد خاک منطقه است. همچنین نتایج نشان داد که در عیار ۵۰ کیلوگرم در هر مترمکعب، شاخص فشردگی، ۱۸۰ برابر نسبت به نمونه شاهد کاهش یافته است. از طرفی، شاخص تورم­پذیری در نمونه­های بهسازی شده نیز از نمونه شاهد کمتر بدست آمد. در بیشترین میزان برای عیار آهک ۵۰، این شاخص ۷ برابر کاهش یافت.

آهک, خاکهای گچی, شبکههای آبیاری و زهکشی, خصوصیات تحکیمی