عباس رضایی راد - دانشجوی سابق دکتری دانشگاه تهران و محقق مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع
ولی اله محمدی - استادیار دانشگاه تهران
عباسعلی زالی - استاد دانشگاه تهران
حسن زینالی - استاددانشگاه تهران

کنجاله کلزا به دلیل دارا بودن مقادیر بالای پروتئین و ترکیب مناسب اسیدهای آمینه از جذابیت خاصی برخوردار است، با این حال برخی ترکیبات نامطلوب در کنجاله کلزا همانند ترکیبات فنولی از مشکلات این کنجاله محسوب میشود. نقشهیابی ارتباطی روشی است که در سالهای اخیر برای تعیین نشانگرهای پیوسته به صفات مختلف بر اساس عدم تعادل گامتی پیشنهاد شده است. به منظور شناسایی نشانگرهای پیوسته به ترکیبات فنولی در کنجاله کلزا، نقشهیابی ارتباطی با استفاده از نشانگرهای اِس.اِس.آرSSR) در کل ژنوم و همچنین برخی اِس.اِس.آرهای پیوسته به کیو.تی.ال انجام گرفت. تعداد 56 ژنوتیپ متنوع کلزا در این مطالعه مورد بررسی قرار گرفت. به منظورتعیین ساختار جمعیت مورد استفاده و در نتیجه اجتناب از شناسایی نشانگرهایی با پیوستگی دروغین، ساختار جمعیت بر اساس 559 نشانگر اِس.اِس.آر و با استفاده از نرمافزار استراکچرStructure) تعیین شد و ژنوتیپهای مورد استفاده بر اساس یک مدل بدون اختلاط به سه زیرگروه تقسیم شدند طوری که رگههای ساختگی و رگههایی با تیپ علوفهای یک زیرگروه مجزا را تشکیل دادند و بقیه رگهها هم به دو زیر گروه تقسیم شدند. جمعا تعداد 36 نشانگر پیوسته به ترکیبات فنولی با استفاده از نرمافزار تاسلTassel) و روش رگرسیون لجستیک شناسایی شدند و از این تعداد، چهار نشانگر اِس.اِس.ار شامل KBrBo19I24.20 ،NI4D09 وKBrBo19I و 24.13 KBrH081N08.12 از نشانگرهای پیوسته به کیو.تی.ال بودند. برخی از این نشانگرها در مطالعات قبلی مکانیابی کیو.تی.ال به کروموزوم شماره 9 کلزا که حاوی برخی کیو.تی.الهای کنترل کننده خصوصیات کیفیتی کنجاله کلزا میباشد منتسب شدهاند. نتایج این مطالعه نشان داد که نقشهیابی ارتباطی میتواند به عنوان یک روش مکمل برای مطالعات مکانیابی کیو.تی.ال به منظور انتخاب به کمک نشانگر مورد استفاده قرار گیرد

کلزا، ترکیبات فنولی، پروآنتوسیانیدین، نقشهیابی ارتباطی