علی بشیری - استادیار،گروه زبان و ادبیات عربی، دانشگاه کاشان، اصفهان، ایران
زهرا هادوی خلیل آباد - کارشناسی ارشد مترجمی زبان عربی، دانشگاه کاشان، اصفهان، ایران

نقد ترجمه به تحلیل و ارزیابی کیفیت ترجمه از طریق بیان نقاط مثبت و منفی می­پردازد. یکی از شیوههای نقدی بهکارگیری نظریه­ها است. نظریه­ای که در این پژوهش برای نقد ترجمه رمان «فرانکشتاین فی بغداد» نوشته احمد سعداوی بهکار گرفته شده، نظریه گارسس است. این نظریه در سال ۱۹۹۴ توسط کارمن گارسس اسپانیایی پیشنهاد شده که مبتنی بر چهار سطح «معنایی- لغوی»، «نحوی- واژه­ساختی»، «گفتمانی- کارکردی» و «سبکی- عملی» است که هر سطح دارای زیرگروه­های مرتبط به خود است. در این الگوی پیشنهادی با کمک این زیرگروه­ها می­توان افزایش، مانش (حفظ) و کاهش اطلاعات زبان مبدا در زبان مقصد و همچنین ویژگی­های مثبت و منفی ترجمه را بررسی کرد. در نهایت طبق نظریه گارسس بررسی کفایت و مقبولیت هر ترجمه، بستگی به ویژگی­های مثبت و منفی آن دارد. در واقع هرچه تعداد ویژگی­های مثبت ترجمه­ای بیشتر باشد، ترجمه از کفایت و مقبولیت برخوردار است. این جستار با روش توصیفی- تحلیلی به ارزیابی همه بخش­های ترجمه امل نبهانی از رمان «فرانکشتاین فی بغداد» در هر چهار سطح نظریه گارسس پرداخته است. طبق بررسی­های این پژوهش که با جای­گذاری نمونه­های قابل تطبیق ترجمه با زیرگروه­های نظریه گارسس به دست آمده در سطح اول (معنایی- لغوی) و سطح دوم (نحوی- واژه­ساختی) نظریه، بیشترین نمونه­ها از ترجمه این رمان یافت شد و به دلیل داشتن ویژگی­های مثبت که پرشمارتر از ویژگی­های منفی است این ترجمه ازکفایت و مقبولیت برخوردار است.

نقد ترجمه, فرانکشتاین فی بغداد, امل نبهانی, نظریه گارسس