پرستو قربانی - دانشجوی دکتری، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
سعید عشقی - استاد، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
احمد ارشادی - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
اختر شکافنده - دانشیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
فاطمه رزاقی - استادیار، دانشکده کشاورزی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران

خشکی از مهمترین تنشهای غیرزنده است که روی رشد و جنبههای فیزیولوژیکی انگور اثر میگذارد. در این پژوهش اثر سولفات منگنز بر صفات مورفو-فیزیولوژیک و فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز دو رقم انگور تامسونسیدلس و رطبی تحت تنش کمآبی در شرایط درونشیشهای ارزیابی شد. آزمایش بهصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با ۸ تکرار انجام شد. از محیط موراشیگ و اسکوگ (MS) با سه تیمار بدون منگنز (صفر میلیگرم در لیتر)، ۹/۱۶ میلیگرم در لیتر (غلظت استاندارد) و ۸/۳۳ میلیگرم در لیتر (دو برابر غلظت استاندارد) و تیمار تنش کمآبی در ۴ سطح توسط مقادیر صقر، ۳، ۹ و ۱۲ درصد وزنی به حجمی پلیاتیلنگلایکول ۶۰۰۰ برای هر دو رقم انگور استفاده شد. مریستمهای نوک شاخه بهعنوان ریزنمونههای گیاهی استفاده شدند. صقات رشدی شامل ارتفاع گیاه، وزنخشک ساقه، سطح و تعداد برگ و محتوای نسبی آببرگ تحت تاثیر تنش کمآبی کاهش یافت، اما تیمار سولفات منگنز باعث افزایش قابل توجهی در این صفات شد. بیشترین فعالیت آنزیم سوپراکسیددیسموتاز برگ در تیمار ۸/۳۳ میلیگرم در لیتر سولفات منگنز در سطح تنش ۱۲ درصد پلیاتیلنگلایکول در رقم رطبی (Umin-۱g-۱FW ۴/۶۵) دیده شد. نتایج این پژوهش پیشنهاد میکند که سولفات منگنز میتواند موجب افزایش تحمل به تنش کمآبی در دو رقم انگور رطبی و تامسون سیدلس در شرایط درونشیشهای شود.

ارتفاع گیاه, پلیاتیلنگلایکول, سوپراکسید دیسموتاز, مریستم