سید حسین سلیمی - ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا... اعظم (عج)، دانشکده پزشکی، مرکز تحقیقات فیزیولوژی ورزش
امیر محسن راه نجات - ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا... اعظم (عج)، دانشکده پزشکی، گروه روانشناسی
مهدی ربیعی - ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا... اعظم (عج)، دانشکده پزشکی، گروه روانشناسی
علی فتحی آشتیانی - ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی بقیه ا... اعظم (عج)، دانشکده پزشکی، گروه روانشناسی
پرویز دیاغی - ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، دانشکده پزشکی، گروه روانشناسی بالینی
وحید دنیوی - ایران، تهران، دانشگاه علوم پزشکی ارتش جمهوری اسلامی ایران، دانشکده پزشکی، گروه روانپزشکی

مقدمه: هدف مقاله حاضر مرور و تحلیل درمان فراشناختی (MCT) به عنوان یکی از مداخلات اثربخش در درمان اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) در دو دهه اخیر میباشد. مواد و روشها: این مقاله به روش مقالات مروری نظامدار، به بررسی مفروضهها و مداخلات زیربنایی و اساسی درمان فراشناختی (MCT) اختلال استرس پس از سانحه و مطالعات به عمل آمده در زمینه اثربخشی این رویکرد درمانی از سال ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۳ از طریق پایگاههای اطلاعرسانی پابمد، الزویر و گوگلاسکولار، میپردازد. نتایج: در MCT، باورهای فراشناختی منفی، پردازشهای شناختی و توجهی ناکارآمد (نشخوار فکری، فرانگرانی، اجتناب، فرونشانی فکر، پایش مداوم تهدید) به عنوان علت اصلی PTSD تلقی میشوند. بر خلاف درمانهای رفتاری – شناختی درمان در MCT شامل مواجهه و بحث و گفتگو پیرامون محتوای شناختی نیست، بلکه درمان و آموزش بیشتر متمرکز بر نوع پردازش و فرایند تفکر است. بحث و نتیجهگیری: درمان فراشناختی رویکرد نو پدیدی است که در نتیجه مدلسازی و فرضیهآزمایی نظامدار بوجود آمده و به فنون مختلفی منجر شده است که اثربخشی آنها در مطالعات علمی نشان داده شده است. این رویکرد در درک و درمان اختلالهای روانی مختلف به خصوص PTSD بسیار موثر بوده است.

Post traumatic stress disorder, Meta cognitive, Cognitive Behavioral therapy, Review study, اختلال استرس پس از سانحه, فراشناخت, درمان رفتاری – شناختی, مطالعه مروری