عبدالرضا کبیری سامانی - دانشیار، دانشکده مهندسی عمران، دانشگاه صنعتی اصفهان

در تحقیق حاضر، به مطالعه آزمایشگاهی اثر جریان غیر دائمی بر آبشستگی موضعی در بسترهای سپری پرداخته شده است. آزمایشها در شرایط جریان غیر دائمی و هیدروگرافهای مختلف (۱۰ حالت مختلف از هیدروگرافهای مثلثی) ترتیب داده شد. این آزمایشها درکانالی به طول ۵/۸ متر با مقطع مستطیلی به عرض ۴۰۵/۰ متر انجام گرفت. ناحیه آزمایش به وسیله دو لایه مصالح یکنواخت بستر و سپر پر شد. ترکیبهای مختلفی از مصالح سپر و بستر بررسی شد. در این تحقیق از سه پایه استوانهای به قطرهای ۴۲، ۳۳ و ۲۲ میلیمتر استفاده شد. ضخامت لایه سپری ۳ برابر قطر متوسط مصالح سپر انتخاب گردید. سرعت جریان یکنواخت بهگونهای انتخاب شد که شرایط برای آبشستگی آب زلال در لایه سپر فراهم شود. برای این منظور، u*/u*ca=۰.۸ انتخاب شد که u* سرعت برشی جریان و u*ca سرعت برشی بحرانی مصالح لایه سپری بر اساس دیاگرام شیلدز است. بررسیها نشان داد که در هیدروگرافهای مثلثی و بسترهای پوشیده شده با لایه نازکی از ذرات سپر، عمق فرسایش مستقل از شکل هیدروگراف است و از سویی دیگر افزایش زمان پایه هیدروگراف، تاثیر ناچیزی بر پیشروی ناحیه فرسایش در جلو پایه دارد. از مجموع مشاهدات و نتایج میتوان دریافت که یک هیدروگراف مثلثی، با زمان پایه T با n تکرار اثری تقریبا معادل با یک هیدروگراف یکپارچه، با زمان پایه nT دارد.

آبشستگی موضعی, پایه پل, لایه سپر, جریان غیر دائمی, هیدروگراف مثلثی