بررسی شاخصهای زیست پذیری در بافتهای فرسوده و تاریخی محلات شهری مطالعه موردی: منطقه ۱۲ کلانشهر تهران

بافت­های فرسوده و تاریخی درون بخش­های قدیمی و میانی شهرها به دلیل شرایط خاص اقتصادی، اجتماعی و کالبدی خود، موجبات فرسودگی و شکاف عمیق با سایر بخش های شهری را پدید آورده است. پایین آمدن منزلت اجتماعی و اقتصادی و نابسامانی­های کارکردی و کالبدی این بافت­ها به همراه افت بسیار شدید کیفیت محیطی زیست شهری، ضرورت توجه به زیست پذیری این محدوده­ها از شهر را بیش از پیش نموده است. در این راستا تحقیق حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی و اولویت­بندی عوامل موثر بر زیست پذیری بافت­های فرسوده و تاریخی منطقه ۱۲ شهر تهران در راستای پایداری محلات شهر پرداخته است. جامعه آماری ساکنین بافت فرسوده و تاریخی منطقه ۱۲ است که حجم آنها با استفاده از فرمول کوکران تعداد ۳۸۴ نفر می­باشد. روش جمع آوری داده­ها اسنادی ـ کتابخانه­ای و با استفاده از ابزار پرسش­نامه است. برای تجزیه و تحلیل و همچنین آزمون فرضیه­های تحقیق از مدل­های ویکور،  روش درون­یابی داده­های (idw) و همچنین آزمون t test استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر نشان می­دهد که منطقه ۱۲ بهطورکلی به لحاظ شاخصهای زیست پذیری در وضعیت نسبتا مطلوبی قرار دارد. در بین محلات محله بهارستان در وضعیت مطلوب در مقابل محله های بازار و پامنار در وضعیت نامطلوبی به لحاظ شاخصهای زیست پذیری قرار دارند. با توجه به یافتههای پژوهش، مولفههای امکانات زیرساختی وحمل و نقل به ترتیب با بیشترین میزان مطلوبیت، اثرگذارترین مولفهها در زیست­پذیری منطقه ۱۲ بوده و مولفههای امنیت اجتماعی و فردی، هویت و حس مکان با کم­ترین میزان مطلوبیت،کم­اثرترین مولفهها در زیست­پذیری منطقه بوده­اند.

Keywords:

زیست پذیری , بافت فرسوده , بافت تاریخی , محلات منطقه ۱۲ تهران