مسعود صفری علی اکبری - استادیار گروه جغرافیا، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران
حجت الله صادقی - دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

برخی از روستاهای پیراشهری به دلیل ظرفیتها و جاذبههای گردشگری، از جایگاه مناسبی برخوردار هستند. این جایگاه بهواسطه اثرات توسعه گردشگری است. شناخت بهتر این اثرات میتواند به توسعه این روستاها و شهر حوزه نفوذ منجر شود. هدف این تحقیق بررسی اثرات گردشگری در تحولات سکونتگاههای پیراشهری بهصورت مطالعه موردی، روستای گردشگری کولفرح در شهرستان ایذه است.تحقیق توصیفی-تحلیلی و مبتنی بر مطالعات میدانی با استفاده از ابزار پرسشنامه است. جمعیت روستا بالغ بر ۱۱۸۹ نفر بوده که حجم نمونه ۲۹۰ نفر محاسبه و پرسشگری در این روستا انجام شد. آلفای کرونباخ بیشتر از ۷۰/۰ محاسبه شد. ­نتایج آزمون پارامتریک میانگینها نشان داد که بیش از ۴/۷۲ درصد افراد نسبت به ورود گردشگر به روستا رضایتمندی مناسبی دارند. همچنین این آزمون از  افزایش درآمدها با میانگین ۰۲/۴ و ایجاد فرصت­های شغلی با میانگین ۹۱/۳ از مهمترین دلایل نگرش مثبت مردم به گردشگری اشاره دارد. آزمون ویلکاکسون به معناداری تفاوت در ورود گردشگر از شهر ایذه، استان و استانهای همجوار به روستا، بعد از دهه ۹۰ اشاره دارد. البته برای شاخص افزایش ورود گردشگر خارجی، این تفاوت وجود ندارد. نتیجه آزمون­تی تک­نمونه­ای در سطح معناداری کمتر از ۰۵/۰ نشان داد بیشترین اثر اجتماعی مربوط به کاهش مهاجرت و تثبیت جمعیت با میانگین ۸۹/۳ و افزایش خانههای دوم در روستا با میانگین ۸۳/۳ است. بیشترین تاثیر از نظر اقتصادی در سطح معناداری کمتر از ۰۵/۰ مربوط به شاخص افزایش فرصتهای شغلی با میانگین ۹۸/۳  و گسترش مشاغل خدماتی با میانگین ۶۱/۳ بوده است. شاخص ورود دلالان شهری در بحث زمین با میانگین ۵۱/۳  به عنوان یکی از اثرات منفی اقتصادی گردشگری است. بیشترین اثر کالبدی گردشگری در روستا مربوط به شاخص نگهداری و مرمت آثار تاریخی با میانگین ۱۳/۴ است. بارونق گردشگری میزان تعاملات و پیوندهای روستایی­-شهری نیز افزایشیافته است

گردشگری, تحولات مکانی ـ فضایی, سکونتگاه-های پیراشهری, شهرستان ایذه