کاظم بهرامی - دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم زمین، گروه زمینشناسی کاربردی
محمود فاطمی عقدا - دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم زمین، گروه زمینشناسی کاربردی
علی نورزاد - دانشگاه شهید بهشتی، دانشکده مهندسی عمران، آب و محیط زیست، گروه ژئوتکنیک
مهدی تلخابلو - دانشگاه خوارزمی، دانشکده علوم زمین، گروه زمینشناسی کاربردی

شناخت عوامل موثر بر مقاومت سایشی سنگدانه­ها  تاثیر زیادی در پی­جویی سنگدانههایی با مقاومت سایشی مناسب دارد. در این پژوهش ارتباط محیط­های زمین­شناسی با مقاومت سایشی سنگدانه­ها، بررسی شده است. نمونه­برداری از سه محیط واریزه­ای، مخروط­افکنه­ای و رودخانه­ای در دو منطقه دشت دیره با سنگ­های آهکی و منطقه دماوند با سنگ­های آتشفشانی انجام شده است. آزمایش­های سایش لس­آنجلس، تخلخل و درصد سنگدانه­های دارای ریز­ترک روی نمونه­های برداشت شده از محیط­های مختلف انجام شد. نتایج نشان می­دهد که کمترین میزان افت وزنی در محیط­های رودخانه­ای بهمیزان ۷/۲۳ و ۴۲ و بیشترین میزان افت وزنی در محیط­های واریزه­ای بهمیزان ۳/۴۹ و ۴۸ بهترتیب در منطقه دیره و دماوند دیده می­شود. محیط­های مخروط­افکنه­ای نیز حالتی حدواسط این دو را دارند. با افزایش مساحت و طول مسیر جریان در حوزه بالادست مخروط­افکنه­ها میزان افت وزنی کاهش می­یابد. تفاوت میزان افت وزنی در محیط­های مختلف بهعلت تفاوت در میزان ریزترک، تخلخل و قشر هوازده ایجاد شده بر سنگدانه­ها است. شدت اختلاف میزان افت وزنی در دو منطقه دماوند و دشت دیره با هم متفاوت است بهگونه­ای که میزان افت وزنی سنگدانه­های واریزه­ای دشت دیره دو برابر سنگدانه­های رودخانه­ای در همان منطقه است در حالی که در منطقه دماوند این اختلاف حدود ۱۱ درصد است. این تفاوت می­تواند ناشی شدت درزه­داری کمتر و در نتیجه تفاوت کمتر درزه­داری سنگدانه­های موجود در محیطهای مختلف در منطقه دماوند باشد.  

river, alluvial fan, talus, aggregate, abrasion resistance, Damavand, Daneh Khoshk anticline, رودخانه, مخروطافکنه, واریزه, سنگدانه, مقاومت سایشی