فردین پیری - دانشجوی دکتری تخصصی دانشگاه دفاع ملی رشته امنیت ملی گرایش امنیت داخلی
احمد آفتاب - دانشجوی جغرافیا و برنامه ریزی شهری، مدرس دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
علی مجنونی - دانشآموخته کارشناسی ارشد برنامه روستایی، مدرس گروه هنر و معماری دانشگاه بناب، بناب، ایران

در طول تاریخ ایران، جامعه عشایری همواره نقش مهم و تعیینکنندهای به لحاظ تامین مایحتاج اقتصادی، سیاسی، نظامی و اجتماعی داشته است. اما در طی دهههای اخیر و با توجه به تغییر ماهیت تهدیدهای مرزها از بعد تهدید نظامی به تهدید اقتصادی، کارکرد عشایر نیز بایستی به سمت برقراری امنیت اقتصادی سوق یابد. بر این اساس، هدف و سوال اساسی پژوهش حاضر، تبیین کارکردی جامعه امروزی عشایر در امنیت و توسعه پایدار نواحی مرزی ایران است. نوع تحقیق، کاربردی و روش بررسی آن توصیفیـ تحلیلی میباشد و برای جمعآوری اطلاعات مورد نیاز از منابع کتابخانهای و دادههای اسنادی (نتایج عمومی سرشماری عشایر سال ۱۳۹۵) استفاده شده است. یافتههای تحقیق نشان میدهد که با توجه به توزیع حدود ۹۸ درصد عشایر در فاصله ۲۵۰ کیلومتری از نقطه صفر مرزی، جامعه عشایری با رویکرد چند کارکردی، از طریق تامین مواد غذایی، فعال کردن بازارچههای مرزی، تامین زنجیره غذایی، ارزآوری، قطع وابستگی به منابع نفتی، انتقال فرهنگ و تمدن ایرانی اسلامی در قالب صادرات محصولات تولیدی به فراسوی مرزها، میتواند نقش مثبت و سازندهای در برقراری امنیت مناطق مرزی داشته باشد. در نهایت با توجه به یافتههای پژوهش، پیشنهادهای کاربردی ارائه شده است.

جامعه عشایری, امنیت مرزی, توسعه پایدار مرزی, ایران