محسن غلامی رزینی - دانشجوی دکتری حقوق کیفری و جرمشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد نراق، ایران
مسیب داوری - استادیار گروه فقه، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اسلامشهر، تهران، ایران
علی مودتی - عضو هئیت علمی دانشگاه علوم انتظامی امین

توجه روزافزون کشورهای توسعهیافته در سه دهه اخیر به مقوله مبادلات مرزی، نشان میدهد که توسعه بازارچههای مرزی محرک خوبی برای پیشگیری از جرائم در مناطق مرزی، ثبات امنیت مردم مرزنشین و درآمدزایی و اشتغال میباشد. بر این اساس ج.ا.ایران نیز همگام با بسیاری از کشورهای جهان، وجود این بازارچهها را بهعنوان یکی از مکانیسمها و راهبردهای اصلی پیشگیری از جرائم در مناطق مرزی کشور تلقی و در جهت ایجاد امنیت پایدار در این مناطق اقدام به ایجاد بازارچههای مرزی نمود. پژوهش حاضر در جهت پاسخ به این سوال است که فعالیت بازارچههای مرزی به چه میزان در پیشگیری از جرائم مرزی در استان کردستان تاثیرگذار است؟. این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و روش انجام آن تلفیقی از مطالعات اسنادی و پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل ۱۲۶ نفر از مرزنشینان شهرستانهای بانه و مریوان میباشد. ابزار جمعآوری اطلاعات، منابع کتابخانهای و پرسشنامه محقق ساخته است که در جهت پاسخ به سوالات از آزمون t و ضریب همبستگی پیرسون و برای رتبهبندی مولفهها از ضریب فریدمن استفادهشده است. همچنین، حجم نمونهگیری بهصورت تصادفی و با استفاده از جدول شماره مورگان و ضریب آلفای کرونباخ انجامگرفته است. نتایج پژوهش نشان میدهد که تاسیس بازارچههای مرزی با سطح معنادار (۰۰۰/۰=sig) که کوچکتر از سطح آزمون (۰۱/۰=a) بوده، فرض صفر (H) را رد کرده و با ۹۹/۰ اطمینان، در پیشگیری از جرائم در شهرستانهای بانه و مریوان تاثیرگذار بوده است. همچنین همبستگی مثبت و رابطه دوسویه معنادار بین فعالیت بازارچههای مرزی و پیشگیری از جرائم در این مناطق در سطح معنادار ۰۱/۰ وجود دارد. پیشنهاد میگردد با توجه به وضعیت امنیتی و از طرفی بسترهای واگرایی (با توجه به فعالیت گروهکهای معاند)، فعالیت بازارچههای مرزی و مشارکت با مردم مرزنشین در حوزه پیشگیری از جرائم در شهرستانهای بانه و مریوان افزایش یابد.

پیشگیری وضعی و اجتماعی, جرائم مرزی, بازارچه مرزی, مرزنشینان, امنیت, کردستان