حسین کریم زاده
حامد قادرمزی
سعید سجادی

پژوهش حاضر به ارزیابی تاثیرات اجتماعی- اقتصادی بازارچه مرزی شوشمی بر توسعه مناطق روستایی پیرامون پرداخته است. نوع تحقیق کاربردی و روش پژوهش توصیفی-تحلیلی و پیمایشی است. جامعه آماری پژوهش، روستاهای پیرامون بازارچه شوشمی بودند، که درمجموع ۱۰ روستا با تعداد ۱۳۸۷ خانوار در منطقه، موردمطالعه قرار گرفت جهت تسهیل امر مطالعه ابتدا با استفاده از فرمول کوکران و سپس اعمال فرمول تصحیح تعداد ۲۴۶ خانوار جهت نمونه انتخاب و پرسشنامه بین آنها توزیع شد. برای تعیین اعتبار ابزار پژوهش از اظهارنظر استادان و متخصصان ذیربط و برای تعیین پایایی آن از همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ استفاده شد. ضریب آلفای کرونباخ (۸۲/۰) برای متغیرهای گوناگون به دست آمد که نشان از پایایی پرسشنامه داشت. برای تجزیهوتحلیل دادهها از نرمافزار SPSS بهره گرفته شد. یافتههای تحلیل واریانس نشان دادند که بین روستاها (سه لایه موردمطالعه) ازنظر وضعیت شاخصهای اقتصادی - اجتماعی، تفاوت معناداری وجود دارد. تاثیر بازارچه شوشمی بر شاخصهای رفاه اجتماعی، اقتصاد روستایی، اقتصاد روستا و کشاورزی، صنایعدستی و مشارکت اجتماعی در روستاهای لایه اول (پنج کیلومتری) و لایه دوم (ده کیلومتری) مشهود و بهصورت افزایشی بود. از طرفی در لایه سوم (پانزده کیلومتری) ازنظر شاخصهای مذکور تفاوتی آنچنان مثبت مشاهده نشد، بنابراین بازارچه موجب افزایش وضعیت این شاخصها شده است و اثر افزایشی بر کیفیت زندگی تا لایه دوم قابل رهگیری است. تحلیل اثر کل نشان میدهد که محدوده تاثیر این بازارچه تا شعاع ده کیلومتری بوده و اثر اقتصادی آن در منطقه روستایی پیرامون بیش از اجتماعی و افزایشی بوده است.

بازارچه مرزی, تاثیرات اجتماعی ـ اقتصادی, توسعه روستایی, شوشمی