سمیه شهرکی ده سوخته
سمانه سارانی
ملیحه روستایی

سرمایه اجتماعی، امروزه بهعنوان یکی از شاخصههای رشد و توسعه در هر جامعهای مطرح میباشد. بهطورکلی سرمایه اجتماعی دربردارنده مفاهیمی چون؛ اعتماد، همکاری و روابط متقابل بین اعضا یک گروه، رشد و انسجام اجتماعی، بسط مشارکت اجتماعی و اعتماد متقابل فرد- جامعه و دولت است. هدف پژوهش حاضر سنجش متغیرهای مختلف سرمایه اجتماعی و تاثیر آن بر توسعه اقتصادی و اجتماعی روستاهای مرزی سیستان میباشد. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی مبتنی بر بررسی منابع کتابخانهای، بررسیهای میدانی و تکمیل پرسشنامه بوده، جامعه آماری موردمطالعه همه روستاهای واقع در محدوده مرزی سیستان را تشکیل میدهد که تعداد ۱۹۱۶ خانوار از ۱۶ روستا نزدیک مناطق مرزی را در برمیگیرد. بدین منظور نمونه موردبررسی با بهرهگیری از فرمول کوکران ۳۸۰ سرپرست خانوار در روستاهای مرزی منطقه سیستان بهدستآمده است. اطلاعات جمعآوریشده با استفاده از نرمافزار Spss و مدل ANP، تجزیهوتحلیل شده است. بر اساس نتایج حاصل از مدل ANP، از بین شاخصهای موردبررسی شاخص افزایش استفاده از ماشینآلات با وزن عمومی ۷۲۷/۰ و وزن نرمال ۱۶۱/۰ در بالاترین رتبه و شاخص احترام به نظرات دیگران با وزن عمومی ۰۰۴/۰ و وزن نرمال ۰۱۰/۰ در پایینترین رتبه قرارگرفته است. نتایج آنالیز واریانس (Anova)، نشان میدهد که رابطه معناداری بین سرمایه اجتماعی و توسعه اقتصادی-اجتماعی روستاهای مرزی منطقه سیستان وجود دارد. درواقع رشد سرمایه اجتماعی در زمینه توسعه اجتماعی و اقتصادی زمینه مشارکت آنها را در تاثیرگذاری و تصمیمگیریهای موثر در تهیه و اجرای طرحهای توسعه روستایی فراهم مینماید.

سرمایه اجتماعی, توسعه اقتصادی, توسعه اجتماعی, روستاهای مرزی, سیستان