محمد فرامرزی - دانشجوی کارشناسی موسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز
محبوبه السادات میرشمسی - مدرس گروه شهرسازی موسسه آموزش عالی آپادانا، شیراز

تا پیش از دهه ۶۰ قرن نوزدهم، زمان کار یا به عبارتی زمان روز، مهمترین زمان زندگی محسوب میشد و زمان فراغت یا زمان شب، زمانی بیهوده و باقیمانده از روز به شمار میرفت؛ اما محدودیتهای ساختار زمانی به وجود آمده از زندگی شهری، توجه ها را به منظور بهره مندی بیش تر از مان۵ در اختیار، به حیات شبانه و تداوم زندگی جمعی در ساعات پس از کار روزانه ( بهترین فرصت حضور در فضای شهری که بر پایه تجربه حس شهروندی و برقراری ارتباط و تعامل با سایرین صورت می گیرد) معطوف ساخت. یکی از مولفه های اصلی در سرزندگی و حیات شبانه فضاهای عمومی شهر افزایش امنیت فضا از نظر فیزیکی و روانی است. چرا که نبود امنیت در فضاهای عمومی شهر به افزایش رفتارهای ناهنجار کمک می نماید. در نتیجه باعث کاهش حضور شهروندان در فضاهای شهری در ساعات شبانه شده و از سرزندگی فضا کاسته می شود. این تحقیق با هدف پاسخگویی به اینکه چگونه می توان از طریق ارتقا امنیت فضا به سرزندگی فضاهای عمومی شهری در ساعات شبانه دست یافت، به کمک روش تحلیل محتوای کیفی متون تخصصی ، به استخراج محورها و موضوعات مشترک امنیت در جهت نیل به سرزندگی محیط می پردازد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که چنانچه نسبت امنیت فضاهای شهری به هنگام شب - رویکردی علمی و برنامه ریزی شده اتخاذ گردد، با افزایش میزان اختلاط کاربری ها، نفوذپذیری بصری و کالبدی، نورپردازی مناسب شبانه و طراحی مناسب کالبدی محیط میزان احساس امنیت درک شده از فضا افزایش مییابد. در نتیجه می تواند ضمن بهبود کیفیت زندگی شهری، نقش مهمی در افزایش سرزندگی فضاهای شهری و ارتقای حیات شبانه فضا نیز به همراه داشته باشد.

سرزندگی؛ حیات شبانه؛ امنیت؛ فضای عمومی شهری