علیرضا محمدی - دانشجوی ارشد مدیریت بازرگانی
سید علی وزیری - دکتری مدیریت کارآفرینی، و مدرس کارشناسی ارشد گروه مدیریت بازرگانی دانشگاه پیام نور

اسلام یک دین کامل و پویاست که نسبت به همه ابعاد زندگی انسان توجه داشته و برای تک تک موضوعات موردنیاز او در طول زندگی توصیه ها و دستورالعمل های مخصوصی ارائه نموده است. یکی از این موارد اقتصاد و اهمیت آن است که دین اسلام درباره آن راهنمایی ها و توصیه های بسیاری نموده است. قرآن کریم تفاوت اقتصاد اسلامی با دیگر مکاتب اقتصادی را در رویکرد دنیا و آخرت گرایانه می داند. این دین الهی به مسلمانان تنها اجازه استفاده از محصولات حلال(قانونی) و طیب (ایده آل) را می دهد. مصرف محصولات حلال در دهه های اخیر به سرعت رو به رشد نهاده و در میان مسلمانان و حتی غیرمسلمانان افزایش چشمگیری داشته است. از همین رو برای کشورهایی که به دنبال حضور در بازارهای نوظهور و البته پررونق هستند بسیار تشویق کننده است. بازار حلال نه تنها صنعت غذا بلکه صنایعی مانند صنعت دارو، لوازم آرایشی، تدارکات، پوشاک، خدمات مالی و بانکداری و توریسم نیز تحت پوشش خود قرار داده و در هرکدام دارای اصول اسلامی است که با برندهای حلال رعایت این اصول را به مصرف کنندگان این بازار تضمین می نماید. ایران نیز جزو کشورهایی است که با توجه به جمعیت قریب به اتفاق مسلمان، نظام اسلامی و همچنین پتانسیل بالا در تولید انواعمحصولات، زمینه های توسعه بازار حلال در آن بسیار بالاست؛ بطوریکه می تواند در بازه زمانی نه چندان دور جزو اولین کشورهای صادرکننده محصولات و خدمات حلال در دنیا باشد، اما متاسفانه به علل و عوامل متعددی به این ظرفیت اقتصادی کم نظیر توجه لازم نگردیده است و بالتبع کشور ایران جزو کشورهای کمتر شناخته شده در جهان نسبت به برند حلال تبدیل شده است. پژوهش حاضر درصدد بیان جایگاه ایران در بازار جهانی حلال و موانع سد راه توسعه بازار حلال ایران در جهان و ارائه اقدامات پیشنهادی در جهت رفع این موانع و دستیابی به عرصه های جدید اقتصادی در سطح بینالملل است.

بازار حلال، برند حلال، نشان حلال، استاندارد حلال، گواهی حلال