بررسی تاثیرات نقش خاطره جمعی بر آفرینش مکان (نمونه موردی میدان شهرداری شیراز)

همه شهرها و روستاها دارای تاریخ و پیشینه منحصر بفردی بوده اند که این گذشته علاوه بر داشتن نمود عینی در بافت و کالبد، در ذهن ساکنانو شهروندان به صورت خاطره، جایگاهی همیشگی و ماندنی دارد. اما پیدایش تحولات جدید در شهرنشینی و مشکلات ناشی از آن، تاثیرات قابلتوجهی را بر بافتهای تاریخی به جای گذا شته که منجر به خاطره زدایی و انقطاع از گذشته در دنیای مدرن شده است تا در قرن معاصر، شاهد بیاعتنایی و از بین رفتن برخی از این مکانهای خاطره انگیز و تاریخی و همچنین خاطره های مشترک باشیم. زیستگاههای انسانی آکنده از خاطراتیهستند که سا کنان از گذشت ههای خویش در ذهن دارند. این خاطرات گاه فردی و شخصی بوده و گاه از ماهیت جمعی برخوردارند. لذا میتوان فضاهای شهری را طوری طراحی و برنامه ریزی نمود، که علاوه بر احیا هویت و حفظ خاطرات گذشته، در شکل گیری خاطرات جدید نیزموثر باشد و بستر لازم را برای وقوع رویدادهای شهری فراهم سازد. میدان شهرداری یکی ا ز غنی ترین عرصه های عمومی شهر شیراز است کهبا توجه به قرارگیری آن در مرکز شهر، تاریخی، تجاری و ترافیکی شهر، از ابتدای شکل گیری آن به عنوان محل تفرج، تفریح، تعامل و حیاتاجتماعی مردمان شهر محسوب می شده است .اما در دهه های اخیر به دلیل تحولات اجتماعی و فرهنگی، افزایش جمعیت و جابه جایی ساکنانقدیمی و اصیل این منطقه د ر سطح شهر، این فضای شهری مرکزی و با هویت شهر به سوی ا ز دست دادن ارزش های کالبدی و اجتماعی خودپیش می رود. بازیابی این مفاهیم در میدان شهرداری و گستره اطراف موضوع این پژوهش بوده و سعی بر آن است که با بازآفرینی ارزش هایگذشته در کنار پاسخ گویی به ارزش های امروزی، از توانمندی های میدان شهرداری و جذب و تقویت حضور مردم سود جسته و با ایجاد محیطهای خاطره انگیز و حفظ و تقوی ت عناصر هویت بخش، مرکز شهر ر ا باز تعریف کند .براین اساس، دو عامل هویت مکان، خاطره انگیزی متغیرهایاصلی تحقیق را تشکیل دادند. روش تحقیق حاض ر ا ز نوع آمیخت ه اکتشافی بوده و از ابزار پرسشنامه برای جمع آوری داده ها استفاده شده است.نتایج تحقیق نشان می دهد بین خاطره انگیزی و آفرینش مکان رابطه مستقیم و مثبتی وجود دارد ، اما شاخص خاطره انگیزی در افزایش هویتمکان تاثیر گذارتر می باشد.

Keywords:

بازآفرینی شهری , هویت شهری , خاطره جمعی , میدان شهرداری شیراز