بررسی نقوش منسوجات مکتب اصفهان در دوره صفوی

مکتب اصفهان از دوره های درخشان در تاریخ هنر ایران است. هنر پارچه بافی و طراحی پارچه در این دوره و مکتب بهعالی ترین مرحله شکوه خود در بافت و نقش رسید. طرح پارچه هایی که توسط چیر هدستترین نگارگران کشیده می شد، باهنرنمایی بافندگانی که تمام توان خود را در بافتن زمینه پارچه بهکار می بردند باعث شد این هنر- صنعت مهم از شاخص ترین هنرها در این مکتب به شمار آید. این مقاله به روش توصیفی تحلیلی با استفاده از منابع کتابخانه ای، چندین نمونه از منسوجاتمکتب اصفهان از منظر نقش را مورد بررسی قرار داده است و نقوش منسوجات مکتب اصفهان در دوره صفوی، ساختار تاریخی،فرهنگی و هنری این دوره را در بازه پیدایش مکتب هنری اصفهان مورد مطالعه قرار داده و علاوه بر آن نقش و فرم های مربوطبه منسوجات را با نگاهی دقیق تر بررسی و دسته بندی کرده که نقوش انسانی، گیاهی، اسلیمی، خطنوشته و حیوانی را شاملمی شود. در این مکتب هنرمند بنامی چون «رضا عباسی»، که خود نگارگر زبردستی بوده است با تربیت شاگردان ماهری چون شفیع عباسی و معین مصور این مکتب را بنیانگذاری کرد که با حمایت شاه عباس صفوی هنر خود را به عرصه ی نساجی واردکرد. به گونه ای که ضمن بررسی تئوری کلیات نقش مایه ها، با تجزیه وتحلیل طر حهای موجود در منسوجات از کتاب های چاپشده نفیس استخراج و به صورت تخصصی مورد بررسی قرار داده شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد که این نقوش باهم مرتبط بوده و نگارگران این مکتب گاها خود طراح یا بافنده پارچه بوده و یا طرح های خود را به نساجان عرضه می کردند.

Keywords:

منسوجات صفوی , مکتب اصفهان , نقوش , رضا عباسی , نگارگری