اعظم آقاجانی - دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه طراحی پوشاک، دانشگاه غیرانتفاعی مارلیک، نوشهر، مازندران، ایران
علی محمودی عالمی - استادیار گروه هنر، دانشگاه غیرانتفاعی مارلیک، نوشهر، مازندران، ایران

پارچه های مجلل با نقوش زیبا و با شکوه همواره از ویژگی های اصیل و بارز مشرق زمین به شمار می روند، زیرا لباسبه منزله جلوه ای از هنر، منشا شرقی داشته و به نوعی نشان دهنده اقتدار، تجمل و شکوه پوشاک آسیا است و نقوشتزئینی هنر ایران از بعد طراحی و مضمون، حاملان با ارزش رازهای فرهنگ ایرانی محسوب می شوند یکی ازدرخشان ترین دوره های تاریخ فرهنگ و تمدن ایران از نظر ترویج هنرهای گوناگون، دوره ساسانی است که بیشترینمشخصه ی این دوره نقوش تزئینی آن است که تاثیر عمیقی بر هنر ادوار و ملل مختلف تاریخ که از جمله می توان بهدوره آل بویه اشاره کرد این نقوش دربردارنده تجارب اجتماعی، فرهنگی و معتقدات مذهبی دوران خود هستند هدفاز این پژوهش، بررسی نقوش پارچه ها در دوره ساسانی و آل بویه است و سعی شده علاوه بر بررسی نقوش بهشناسایی و تحلیل نمادگرایانه نقوش مشترک منسوجات در این دو دوره پرداخته شود. نتایج حاصل از این پژوهشآشکارا نشان می دهد که یک وجه مشترک در همه آنها، نظرها را به خود جلب می کند و آن تشابه و هماهنگی نقوشتزیینی در همه این آثار به ویژه نقوش پارچه ها است. طراحی نقوش دوره آل بویه ضمن ادامه نقوش برگرفته از هنرساسانی و پیوند با مضامین اسلامی، از ظرافت بیش تری در طراحی خود نقش، ترکیب با زمینه و تطبیق با ساختارطراحی نقوش برخوردار بوده اند . ترسیم پرندگان و حیوانات از نمای روبه رو و ترکیب بندی متفاوت با درخت زندگیرا باید در زمره نوآوری ها قلمداد نمود.

ساسانی، آل بویه، منسوجات، نقوش، نماد