استفاده از زهاب مزارع نیشکر درکشت ارقام و لاین های متحمل به شوری برنج در استان خوزستان

تولید زهاب کشاورزی درجنوب غرب استان خوزستان یکی از مشکلات جدی است. استفاده از این زهاب بر بهینه سازی تخصیص آب به شبکه های آبیاری استان به خصوص در حوضه کارون اثرگذار است. بازچرخانی زهاب برای کاشت برنج، گیاهی استراتژیک و پردرآمد برای کشاورزان به خصوص در مرکز و جنوب خوزستان که نیاز آبی بالایی دارد، بسیار با اهمیت است. لذا پژوهشی به صورت کرت های یک بار خرد شده در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با دو عامل و سه تکرار در کشت وصنعت میرزا کوچک خان طراحی و اجرا شد. رژیم آبیاری با زهاب نیشکر شامل هر روزه (I۰) و تناوب های یک (I۱) و دو روز در میان (I۲) به عنوان عامل اصلی و ۲ رقم و ۷ لاین اصلاحی برنج مقاوم به شوری و خشکی به عنوان عامل فرعی درنظرگرفته شدند. نتایج تحقیق نشان داد باکاهش قابل توجه آب از I۰ به تناوب های I۱ و I۲، میزان عملکرد محصول در I۱ نسبت به I۰ افزایشی ۶% و در I۲ با افتی ۳۰ درصدی روبه رو می شود. در پایش درصد سدیم قابل تبادل خاک (ESP)، نتایج بررسی ها نشان داد که در هر دو رژیم آبیاری I۰ و I۱، خاک مزرعه در وضعیت سدیمی بودن قرار نمی گیرد و تنها در وضعیت شور باقی می ماند. این مسئله به دلیل آبیاری در سراسر فصل رشد و وجود زهکشی زیرزمینی است که باعث خروج املاح از نیم رخ خاک شده است. هرچند در I۲، به دلیل خشکی دادن مزرعه و هجوم شوری به لایه های سطحی خاک، وضعیت نیم رخ خاک تا زیر عمق توسعه ریشه با افزایش ۱۷% در ESP به وضعیت سدیمی نزدیک می شود. معلوم شد در این مدت، شوری عصاره اشباع خاک ۱۰۰ درصد افزایش یافته است.

Keywords:

سامانه زهکشی , لاین های مقاوم به شوری , پایش خاک , آبیاری متناوب