بررسی و تولید روغن امگا۳ غنی از دوکوزاهگزانوئیک اسید توسط سویه بومی آئورانتیوکیتریوم TA۴

مقدمه: اسیدهای چرب امگا‏۳ در سلامتی انسان نقش مهمی را بازی می‏کنند. دوکوزاهگزانوئیک اسید جزو مهم‏ترین اسیدهای چرب غیر اشباع با چند پیوند دوگانه است که از طریق مصرف روغن ماهی تامین می‏شود. در نتیجه به علت احتمال وجود آلودگی‏های فلزات سنگین در روغن ماهی، نیاز به منابع جایگزین جدید مثل روغن‏های تک سلولی وجود دارد‏‏. ‏‏‏ مواد و روش‏‏ها: در این پژوهش از جنگل‏های مانگرو در خلیج فارس و دریای عمان نمونه‏برداری شد. سویه‏های پروتیست دریازی در محیط اختصاصی جداسازی شد. غربال‏گری سویه‏های تولید کننده روغن توسط میکروسکوپ فلورسانت انجام شد. سویه منتخب از طریق تعیین توالی ژن ۱۸S rRNA شناسایی و پروفایل اسیدهای چرب غیر اشباع با چند پیوند دوگانه توسط کروماتوگرافی گازی تعیین شد. ‏‏‏ نتایج: بیش از ۲۰ سویه پروتیست دریازی جداسازی شد. گرانول‏های تری آسیل گلیسرول در سویه TA۴ با رنگ فلورسانت نارنجی شناسایی شد. سلول‏های دوتایی، چهارتایی و هشت‏تایی و زئوسپورها در سیکل سلولی مشاهده شد. توالی ژن ۱۸S rRNA این سویه (۱۷۳۰bp) بیش از ۹۷ درصد با سویه آئورانتیوکیتریوم مشابهت داشت (شماره دسترسی: KJ۹۳۸۳۰۲). محتویات روغن در این سویه ۴۶ درصد وزن خشک سلولی است. اسیدهای چرب دوکوزاهگزانوئیک اسید، دوکوزاپنتانوئیک اسید و ایکوزاپنتانوئیک اسید به مقدار ۱۰۵، ۴۶ و ۲۶ میلی‏گرم در لیتر تولید شد. محتویات آن‏ها به ترتیب برابر با ۱۶، ۷ و ۴ درصد از کل اسیدهای چرب است. ‏‏‏ بحث و نتیجه ‏گیری: سویه‏های ترائوستوکیتریدها به علت داشتن توانایی منحصر به فرد در تولید اسیدهای چرب غیراشباع و دوکوزاهگزانوئیک اسید می‏توانند جایگزین مناسبی برای این ترکیبات با ارزش باشند. با توجه به پتانسیل سویه‏های بومیترائوستوکیتریدها در تولید دوکوزاهگزانوئیک اسید، این سویه‏ها می‏توانند برای تولید روغن‏های امگا۳ استفاده شوند. 

Keywords:

اسیدهای چرب امگا‏۳ , دوکوزاهگزانوئیک اسید , سویه‏های بومی ترائوستوکیتریدها , آئورانتیوکیتریوم