محمد ایلخانی - هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی

در تبیین اندیشه توماس عدهای آن را نمونه اعلای فلسفه مسیحی و فلسفه جاویدان خواندهاند و عدهای دیگر نیز او را متکلمی کامل نامیدهاند و بر هماهنگی کامل میان عقل و ایمان در آثار او تاکید کردهاند. در این مقاله، سعی شده تا نشان داده شود که اندیشه توماس را نمیتوان یک فلسفه دانست و اصطلاح فلسفه مسیحی برای آن مناسب نیست. توماس سعی کرد مسیحیت پولسی-یوحنایی را، علیرغم تقابلی بنیانی، با تفکر مشائی جمع کند و بر مبنای فلسفه ارسطو، با کمک آرا ابن سینا و ابن رشد، تفسیری مشائی و تکمعنایی از آن ارائه کند. در این راستا از نظریه غالب که بر رازورزی مسیحی تاکید میکرد، دور شد و به همین دلیل است که از همان ابتدا مورد نقد طرفداران جریان اخیر، به خصوص فرانسیسیان، قرار گرفت. هر چند که خود ایشان نیز بر مبنای فلسفههای نوافلاطونی به تبیین مسیحیت پرداختند.

فلسفه, ایمان, فلسفه مشائی, کلام