علی اکبر عنابستانی - استاد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.
علیرضا معینی - دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه فردوسی مشهد، مشهد، ایران.

هدف مطالعه حاضر، بررسی تاثیر هویت مکانی بر مشارکت روستاییان در روند تهیه و اجرای طرحهای هادی سکونتگاههای پیرامون کلانشهر مشهد است. تحقیق حاضر از نظر روششناسی توصیفی ـ تحلیلی و از بین ۱۷ روستا حاشیه کلانشهر مشهد که طرح هادی در آنها اجرا شده بود تعداد ۱۰ روستا انتخاب و حجم نمونه مورد بررسی با استفاده از فرمول کوکران ۱۶۸ نفر خانوارهای روستایی تعیین شد. یافتههای تحقیق نشان از تفاوت معنادار منفی میان میانگین موردسنجش و میانگین بهدستآمده هم در ابعاد هویت مکانی و هم مشارکت در طرحهای هادی دارد. همچنین تمام ابعاد هویت مکانی با میزان مشارکت روستاییان در مرحله تهیه و تصویب طرح هادی ارتباط معنادار و معکوسی دارد. بعلاوه، سه بعد تمایز (۱۹۹/۰)، تداوم (۳۹۰/۰) و عزتنفس (۳۴۵/۰) با میزان مشارکت روستاییان در مرحله اجرای طرحهای هادی، ارتباط مثبت و معنادار نشان داده است و در نهایت، در مرحله نظارت و نگهداری، در هر چهار بعد تمایز (۱۷۰/۰)، تداوم (۵۲۷/۰)، عزتنفس (۴۸۲/۰) و خودکارآمدی (۲۵۳/۰) ارتباط مثبت و معناداری مشاهدهشده است. بر اساس یافتههای تحقیق برای افزایش مشارکت روستاییان در طرحهای هادی باید به تقویت و بهبود دو بعد تداوم و عزتنفس آنان پرداخت. مطمئنا توجه به معیارهای روانشناختی، مدیریت صحیح بحران در مناطق روستایی و ادراک مردم روستا از اینکه توجه به آنها و روستایشان در حال افزایش است، مشارکت را دستکم در دو مرحله اجرا و نظارت و نگهداری افزایش میدهد.

هویت مکانی, مشارکت روستاییان, طرح هادی, معادلات ساختاری, کلانشهر مشهد