ملیحه نوری - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، مجتمع آموزش عالی سراوان، سراوان، ایران
حسن صالح - استادیار،گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، مجتمع آموزش عالی سراوان، سراوان، ایران .
محمد طاهر میرکزهی - استادیار،گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی، مجتمع آموزش عالی سراوان، سراوان، ایران

اثر سطوح مختلف کلسیم، عصاره هیدروالکلی گیاه دارویی پنیرباد، و روغن کتان بر عملکرد، ابقا مواد معدنی و ریخت شناسی استخوان با استفاده از ۴۸۰ قطعه جوجه نر گوشتی سویه راس ۳۰۸ یکروزه در یک آزمایش فاکتوریل ۲×۳×۲ با دو سطح کلسیم (کلسیم در سطح توصیه شده و کلسیم در حد ۳۰ درصد کمتر از سطح توصیه شده)، سه سطح عصاره پنیرباد (صفر، ۱۰۰ و ۲۰۰ میلیگرم بر کیلوگرم جیره غذایی) و دو سطح روغن کتان (صفر و دو درصد جیره) در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار و ۱۰ قطعه جوجه در هر تکرار و به مدت ۲۴ روز بررسی شد. افزودن ۱۰۰ میلیگرم در کیلوگرم عصاره پنیرباد به جیره، سبب افزایش مصرف خوراک و افزایش وزن شد(۰/۰۵>p). معدنی شدن صفحه رشد استخوان پرندگان تغذیه شده با مکمل عصاره پنیرباد، افزایش یافت(۰/۰۵>p).افزودن روغن کتان به جیره تاثیری بر عملکرد و فراسنجه های استخوانی نداشت. میزان خاکستر تحت تاثیر اثرات متقابل عصاره پنیرباد و روغن کتان قرار گرفت و میزان آن ها در جوجه های تغذیه شده با جیره های فاقد عصاره پنیرباد و روغن کتان کاهش نشان داد. در ۲۴ روزگی میزان فسفر خون در جوجه های تغذیه شده با جیره حاوی کلسیم در حد نیاز و ۲۰۰ میلی گرم عصاره پنیرباد افزایش یافت(۰/۰۵>p). براساس نتایج این تحقیق افزودن ۱۰۰ و ۲۰۰ میلی گرم در کیلوگرم عصاره هیدروالکلی میوه پنیرباد به جیره جوجه های گوشتی سبب بهبود عملکرد و برخی از شاخص های استخوانی می شود.

ابقا کلسیم, استخوان, عصاره پنیرباد, کتان, جوجه های گوشتی