بهنام روشنی - دانش آموخته کارشناسی ارشد، گروه علوم دام و طیور،پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، پاکدشت، ایران
محمدعلی نوروزیان - دانشیار،گروه علوم دام و طیور پردیس ابوریحان دانشگاه تهران - تخصص: تغذیه نشخوارکنندگان/ افزودنیها در تغذیه دام/ نوتروژنومیکس
احمد افضل زاده - استاد، پردیس ابوریحان/علوم دام و طیور

بهمنظور بررسی تاثیر جایگزینی کنجالهی کلزا با کنجالهی سیاه دانه بر عملکرد، فراسنجههای خونی و خصوصیات لاشه، از تعداد ۱۸راس بره نر زندی (با میانگین وزن ۱/۵±۲۹/۵ کیلوگرم و سن ۷ ± ۱۱۰ روز) در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تیمار و به مدت ۹۰ روز استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل ۱) جیرهی شاهد حاوی نه درصد کنجالهی کلزا، ۲) جیرهی حاوی ۴/۵ درصد کنجالهی کلزا و ۴/۵ درصد کنجالهی سیاهدانه و ۳) جیرهی حاوی نه درصد کنجالهی سیاهدانه بود. مقدار ماده خشک، خاکستر، پروتئین خام، چربی خام، NDF، ADF و ADIN کنجاله سیاه دانه به ترتیب ۰/۵۸±۹۲/۶۰، ۰/۲۷± ۷/۲۴، ۱/۰±۳۵/۸، ۳۱/۵۱±۱۲/۰، ۵۶/۲۴±۲۴/۱، ۰/۷۹±۱۳/۰ و ۰/۱۷±۲/۱۵درصد بود. تفاوتی از نظر گوارشپذیری مادهی آلی،NDF، چربی و پروتئین خام جیرهها مشاهده نشد. تاثیر جیرههای آزمایشی بر مصرف خوراک روزانه، ضریب تبدیل، افزایش وزن روزانه، وزن نهایی، بازده لاشه، وزن کبد، قلب، طحال، کلیه و بیضه معنیدار نبود. اما وزن نسبی دنبه، چربی زیرجلدی و چربی کل لاشه با جایگزینی کنجاله سیاه دانه به جای کنجاله کلزا کاهش یافت (p<۰/۰۵). به جز آلبومین و پروتئبن کل که در بره های تغذیه شده با جیره حاوی نه درصد کنجاله سیاه دانه افزایش داشت(p<۰/۰۵). سایر فراسنجه های خونی(گلوکز، نیتروژن اوره ای خون، تری گلیسیرید و کلسترول) در بین تیمارها تفاوت معنی داری نداشتند. براساس نتایج این مطالعه و با توجه به کمبود منابع پروتئینی در تغذیه دام می توان تا سطح نه درصد جیره از کنجاله سیاه دانه در جیره بره های پرواری استفاده کرد.

بره زندی, عملکرد, فراسنجه های خونی, قابلیت هضم, کنجاله سیاه دانه