مقایسه تاثیرآموزش خودمدیریتی لنف ادم به دو شیوه حضوری و مجازی بر کیفیت زندگی زنان با سرطان پستان: یک کارآزمایی بالینی تصادفی

مقدمه: لنف ادم مرتبط با سرطان پستان تورمی مزمن با عوارض جسمانی و درمان طولانی مدت است که تاثیر منفی بر کیفیت زندگی بیماران دارد. خودمدیریتی یک مرحله حیاتی برای حفظ نتایج درمانی است. بنابراین این مطالعه با هدف مقایسه تاثیر آموزش حضوری و مجازی خودمدیریتی لنف ادم بر کیفیت زندگی زنان انجام گردید. روش بررسی: پژوهش حاضر یک کارآزمایی بالینی بر روی ۷۰ بیمار مبتلا به لنف ادم ناشی از سرطان پستان در یک سال اخیر، مراجعه ‏کننده به مرکز توانبخشی سیدخندان در شهر تهران بود. نمونهگیری با بلوک تصادفی ۲تایی و ۳۵ نفر در هر گروه بود. کلیه افراد درمانهای معمول لنف ادم را دریافت کردند. گروه آموزش حضوری و مجازی به ترتیب آموزش را به صورت حضوری در کلینیک و در پیامرسان تلگرام دریافت نمودند. کیفیت زندگی بوسیله پرسشنامههای کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به سرطان و بیماران مبتلا به سرطان پستان (EORTC QLQ-C۳۰ & QLQ-BR۲۳) قبل، بلافاصله و سه ماه پس از مداخله اندازهگیری شد. یافتهها: میانگین سنی افراد (۷۱/۹±)۴۲/۵۱ بود. اکثریت افراد متاهل، خانهدار و با تحصیلات دیپلم و بالاتر بودند و میانگین مدت لنف ادم ۸۸/۶ ماه بود. در انتهای مطالعه نسبت به شروع مطالعه عملکردهای جسمانی، ایفای نقش، عاطفی و اجتماعی در گروه مجازی نسبت به حضوری کاهش معناداری داشت به این ترتیب وضعیت متغیرهای فوق در گروه حضوری نسبت به مجازی بهتر بود (به ‏ترتیب ۰۰۶/۰P=، ۰۲۶/۰P=، ۰۱۴/۰P=، ۰۲۳/۰P=). سه ماه پس از مداخله در گروه حضوری نسبت به گروه مجازی بهبود میانه نمرات سلامت عمومی (۰۲۱/۰P=)، عملکردهای جسمانی (۰۰۴/۰P=)، ایفای نقش (۰۰۹/۰P=)، عاطفی (۰۰۱/۰P<)، اجتماعی (۰۴۸/۰P=) بیشتر و بهبود میانه نمرات عوارض درمان سیستمیک (۰۰۲/۰P=) و علایم مربوط به بازو (۰۴۵/۰P=) کمتر بود. نتیجهگیری: آموزش خودمدیریتی بهبود کیفیت زندگی را در پی داشته که در مقایسه بین دو روش، آموزش حضوری موثرتر از شیوه مجازی بود. با این‏ حال مطالعات بیشتری جهت بررسی کارایی و هزینه اثربخشی هر دو شیوه در آموزش مبتلایان به لنف ادم نیاز است. 

Keywords:

Self-management , Lymphedema , Quality of Life , Breast Cancer , خودمدیریتی , لنف ادم , کیفیت زندگی , سرطان پستان