خدیجه علوی - دکترای روانشناسی بالینی، استادیار گروه روانشناسی دانشگاه بجنورد، بجنورد، ایران
محمدعلی اصغری مقدم - دکترای روانشناسی بالینی، استاد گروه روانشناسی بالینی، دانشگاه شاهد، ایران
عباس رحیمی نژاد - دکترای روانشناسی، دانشیار گروه روانشناسی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
حجت اله فراهانی - دکترای روانشناسی، استادیار گروه روانشناسی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

مقدمه: مدل لینچ، یک مدل فراتشخیصی جدید است که به تبیین اختلالات درونی سازی می­پردازد. مطالعه حاضر، بخش­های مهم این مدل را  در رابطه با هراس اجتماعی، به عنوان یک اختلال درونی­سازی، مورد بررسی قرار می­دهد. روش کار: در این مطالعه، ۵۲۱ دانشجو از سه دانشگاه  (دانشگاه تهران، دانشگاه شاهد و دانشگاه آزاد- واحد علوم پزشکی تهران) در سال تحصیلی ۹۵-۱۳۹۴ با استفاده از روش نمونه­گیری در دسترس انتخاب شدند و از طریق پرسش­نامه هراس اجتماعی، مقیاس کمال­گرایی چندبعدی فراست (خرده­مقیاس­های کمال­گرایی ناسازگارانه)، پرسش­نامه دوسوگرایی در ابراز هیجان، مقیاس امنیت و لذت اجتماعی و پرسش­نامه مشکلات بین­فردی مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده­ها با استفاده از روش مدل­یابی معادلات ساختاری، نرم افزارهای SPSS نسخه ۲۲ و AMOS نسخه ۲۲ مورد تحلیل قرار گرفتند. یافته­ها: مدل ذکر شده برازش خوبی را نشان داد (  :۹/۲؛ RMSEA: ۰۶/۰؛ CFI: ۹۸/۰؛ GFI: ۹۸/۰؛ AGFI: ۹۶/۰). مطابق با نتایج به دست آمده، سبک مقابله­ای بیش­کنترل­گرایانه (شامل بیش­کمال­گرایی، دوسوگرایی هیجانی، مشکلات بین­فردی و فقدان امنیت اجتماعی) میانجی رابطه بین کمال­گرایی والدینی و هراس اجتماعی هستند (اثر غیرمستقیم کمال­گرایی والدینی بر هراس اجتماعی از طریق بیش­کنترل­گری: ۳۵/۰، ۰۰۱/۰ p <). نتیجه­گیری: به نظر می رسد که مدل فراتشخیصی لینچ برای اختلالات درونی­سازی در زمینه هراس اجتماعی مورد تایید باشد. بر این اساس، کمال­گرایی ناسازگارانه والدینی به سبک مقابله­ای بیش­کنترل­گرانه منجر می­شود؛ این سبک مقابله­ای نیز به نوبه خود به هراس اجتماعی منجر می­شود.

خود کنترلی, مدل فراتشخیصی, هراس اجتماعی, دانشجویان