علیرضا صدیقی اقدس - دانشجوی دکتری تخصصی جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
بختیار عزت پناه - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد مرند، دانشگاه آزاد اسلامی، مرند، ایران
بشیر بیک بابایی - استادیار گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد ملکان، دانشگاه آزاد اسلامی، ملکان، ایران

این تحقیق با هدف ارزیابی وضعیت زیستپذیری ۸ محله بخش مرکزی کلانشهر تبریز از دیدگاه شهروندان تدوین شده است. پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی ـ تحلیلی میباشد. در این بررسی برای تجزیه وتحلیل دادهها از روشهای استنباطی؛ آزمون T تک نمونهای؛ آزمون تحلیل واریانس ANOVA، آزمون تعقیبی شفه استفاده شده است. بر اساس یافتههای آزمون t، شاخص کلی زیستپذیری بافت مرکزی تبریز در محلات ۸گانه با میانگین ۲۹/۳ و آماره t ۱۸۲/۳- پایینتر از مد متوسط نظری یا مطلوبیت عددی آزمون (۵/۳) قرار دارد. و در مجموع ارزیابی قابل قبولی از دیدگاه ساکنان وجود ندارند. اما در میان وضعیت ابعاد میتوان گفت که ابعاد دسترسی (۰۷/۴) و زیست محیطی (۵۵/۳) دارای وضعیت قابل قبولی بوده اند. همچنین از دید ساکنان ابعاد اقتصادی (۶۶/۲)، کالبدی (۷۹/۲) و فرهنگی ـ اجتماعی (۳۸/۳) دارای ضعیفترین وضعیت زیستپذیری بودهاند. همچنین نتایج آزمون تعقیبی شفه نشان میدهد که شرایط زیستپذیری یکسان نبوده و تفاوت معناداری در سطح محلات وجود دارد. در این میان، بعد کالبدی با مقدار F، ۲۵.۴۶ بیشترین مقدار اختلاف و تفاوت را داشته و میتوان گفت که در بعد کالبدی، اختلاف زیستپذیری در محلات مورد مطالعه بیش از سایر ابعاد است. از لحاظ شاخص کلی زیستپذیری نیز با توجه به میانگین محله بازار (۲.۴۲) با سایر محلات شهناز (۲.۰۲)، دانشسرا (۱.۹۶)، مقصودیه (۱.۴۵)، منصور (۱.۳۲)، بالا حمام (۰.۹۸)، تپهلی باغ (۰.۷۱) و دمشقیه (۰.۶۳) این اختلاف به نفع ۴ محله بازار، شهناز، دانشسرا و مقصودیه است و ساکنان این محلات از شرایط زیستپذیری بهتری برخوردار هستند.

بافت شهری, زیستپذیری, رضایتمندی, بافت مرکزی, شهر تبریز