حسین خاکپور - عضو هیات علمی گروه علوم قران و حدیث دانشگاه سیستان و بلوچستان

امام سجاد علیه السلام به عنوان وارث علم پیامبر صل الله علیه و آله روایات تفسیری گران‎ بهایی را علی‎ رغم زندگی در شرایط حساس ـ از خود به یادگار گذاشته اند که جمع قابل توجهی از آن‎ها در منابع اهل سنت نیز انعکاس یافته و همین امر، ضرورت و اهمیت پرداختن به موضوع مورد نظر را دوچندان مینماید. مقاله‎ حاضر، به روش توصیفی ـ تحلیلی، با تتبع در مصادر اهل سنت و استخراج احادیث تفسیری امام زین العابدین علیه السلام، نشان میدهد که مهم‎ترین گونه های روایات تفسیری امام عبارتنداز: جایگاه ثقلین در کلام امام، تجلی آیات در سیره‎ امام، آموزه های کلامی و تبیین معارف اعتقادی، روایات فقهی، احادیث اخلاقی، تربیتی و هدایتی. نکته‎ی قابل تذکر این است که تحقیق پیش رو، در مقام  برشمردن تعداد روایات تفسیری امام سجاد علیه السلام در منابع اهل سنت نبوده، بلکه در پی رمزگشایی از گونه ها و روش های تفسیری امام علیه السلام در آنهاست. از دیگر مسائل مطرح‎ شده در این نوشتار، بیان روش های تفسیری امام زین‎ العابدین علیه السلام است؛ از جمله: تفسیر قرآن به قرآن، تفسیر قرآن به سنت، تفسیر واژه‎ای، بیان اسباب نزول، مکی و مدنی، تبیین مجملات، تقیید مطلقات، تخصیص عمومات، استفاده از جری و تطبیق در تفسیر و سایر مبانی علوم قرآنی. همچنین برخی از روایات این امام همام، در شرایط تقیه صادر شدهاند که در این نوشتار، به آن‎ها پرداخته است. 

امام سجاد علیه السلام, روایات تفسیری, تفسیر, اهل سنت