غزاله محمدی - دانشجو گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، گیلان
محمد مهدی رحمتی - دانشیار گروه علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، گیلان
علیرضا نیکویی - دانشیار علوم اجتماعی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، گیلان

زمینه و هدف: تحلیلهای جامعهشناسانه از ورزش، سویههای جنسیتی حاکم بر این پدیده اجتماعی را به قدر کفایت مورد تاکید قرار دادهاند. با چنین رویکردی «هواداری فوتبال» برای زنان در وضعیتی که از حضور و تماشای مستقیم آن در ورزشگاهها منع شدهاند، به مثابه یک «مسئله اجتماعی»درخور تحلیل، در مقاله حاضر بررسی شده است. هدف نوشته، شناسایی شیوه بازنمایی سوژه زن در نظم گفتمانی و سلسلهمراتب جنسیتی مسلط در گفتمان طرفداری از فوتبال در ایران، و به یک معنا توصیف، فهم و تفسیر گفتمانهایی است که درنسبت با مسئلهی «طرفداری زنان از فوتبال» وجود دارد. روششناسی: این پژوهش، پژوهشی است کیفی مبتنی بر تحلیل متن. چارچوب تحلیلی حاکم بر دادههای تحقیق نظریه تحلیل گفتمان لاکلائو و موف است. دادههای حاصل از مصاحبهها، گزارشها، اظهارنظرها، و هر متن مرتبط به موضوع تحقیق، با استفاده از روش نمونهگیری غیراحتمالی و استراتژی نمونهگیری نظری/قصدمند، از میان متنهای مرتبط با هواداری زنان از فوتبال و حضور زنان در ورزشگاهها مورد تحلیل قرار گرفت. واحد تحلیل «گفتمان» و واحد مشاهده «متن» است. متنهای انتخابی از سایتهای برترین-ها، عصر ایران، پویش، خبر آنلاین، پارسینه، تابناک، همصدا، کاپ، صفحهی اینستاگرام ترانه علیدوستی و حانیه (از هواداران زن که به ورزشگاه راه یافته است) بود. یافتهها: نتایج پژوهش در سه سطح به شناسایی گفتمان دینی-سیاسی، گفتمان بینالمللی و گفتمان حاضر در حوزه مدنی انجامید؛ ب گفتمان عینیتیافته یا همان گفتمان دینی-سیاسی با طرح هویت زن مسلمان به دنبال نفی شکلهای دیگر زنانگی بوده و اصولا طرفداری از فوتبال را برای زنان منتفی میداند.

هواداری, فوتبال, زنان, گفتمان