مهدی محسنیان راد - استاد تمام دانشکده فرهنگ و ارتباطات دانشگاه امام صادق
حمید عابدی - دانشجوی دکتری علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی تهران.

[۱]مفهوم نسبتا جدید «برند ملی»، در واقع، مجموع تصوراتی است که ذینفعان بینالمللی از مردم، مکان، زبان، تاریخ، غذا، مد، چهرههای مشهور و نامدار، برندهای شناختهشده و جهانی مربوط به محصولات یک کشور دارند. این مفهوم در عصر جهانیشدن، به یکی از ضرورتهای پیش روی کشورها تبدیل شده است. در این میان، رسانههای بینالمللی با تکیه بر قدرت نفوذ بالایی که دارند، نقشی کلیدی در ساخت معنیهای مثبت یا منفی در ذهن مخاطبان خود داشته و بنابراین هرگونه بازنمایی ارائهشده از سوی آنها تاثیر مستقیمی در تقویت یا تضعیف برند ملی کشورها در سطح بینالمللی خواهد داشت. در این پژوهش، با هدف تعیین چگونگی بازنمایی برند ملی ایران در عکسهای خبرگزاری آسوشیتدپرس، تعداد ۱۶۹۹۴ عکس مرتبط با برند ملی ایران بهعنوان نمونه، با روش تحلیل محتوای عمقی و از طریق تکنیک مقولهبندی با استفاده از دستورالعمل کدگذاری معکوس توسط نرمافزار ام. آر. پی مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج پژوهش، نشان دهنده یک برند بهشدت سیاسی و سراسر منفی از بعد «حکومت» ایران، در قالب بنیادگرایان دینی جنگطلب، حامی تروریسم و ناکارآمد است که به نقض گسترده حقوق مدنی و قضایی شهروندان از طریق سانسور و توقیف رسانهها، بازداشت و زندانیکردن فعالان سیاسی و مدنی و تحمیل چارچوبهای سختگیرانه مذهبی اقدام مینمایند. هرچند در مقطع قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ایران، با بازنمایی کاملا متفاوتی مبنی بر یک حکومت دیکتاتوری اشرافی مدرن و دارای تعاملات بینالمللی سازنده و تاثیرگذار در جهت تقویت صلح و امنیت جهانی مواجه هستیم. [۱] این مقاله، مستخرج از رساله دکتری حمید عابدی با عنوان «بازنمایی برند ملی ایران در عکسهای خبری دو خبرگزاری AP و AFP» در دانشکده علوم ارتباطات اجتماعی دانشگاه علامه طباطبائی است.

برند ملی ایران, بازنمایی, عکاسی خبری, خبرگزاری آسوشیتدپرس, تحلیل محتوای عمقی