مرضیه زارع - دانشجوی دانشگاه الزهرا
پریسا شادقزوینی - هیات علمی دانشگاه

در این مقاله در پی یافتن این موضوع هستیم که تا چه حد پوشاک بیانگر هویت ایرانی است و از بین المانها و عناصر هویتی کدام یک بیشتر مورد توجه قرار گرفته است؟ به عبارت دیگر، تمام عوامل موثر در هویت، بر پوشاک نیز متجلی شده است و تقریبا میتوان آنها را دو روی یک سکه دانست. در نتیجه، امروزه اگر جوامع بخواهند هویت بومی و ملی خود را تعریف و حفظ نمایند، میبایست به نقش لباس و تاثیر آن در حفظ و ارتقا هویت توجه نمایند.در این مطالعه، لباسهای عرضه شده در جشنواره های بینالمللی مد و لباس فجر مورد مطالعه قرار گرفته است. بدین منظور برآنیم تا ببینیم در طراحی لباسهای مذکور تا چه حد به عناصر هویت ایرانی توجه شدهاند. جمعیت آماری این پژوهش، کلیه لباسهای عرضه شده در جشنواره مد و لباس فجر طی سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۴ بوده است. در نهایت مشخص شد، اگرچه به تدریج با افزایش توجه به المان های ایرانی در طراحی لباس مواجهیم، اما هنوز حجم قابل توجهی از آثار دارای نقشمایههای غیر ایرانی هستند. همچنین، شناخت طراحان لباس از هویت ایرانی در بسیاری از موارد همچون رنگ، الگوهای ایرانی لباس و غیره بسیار اندک بوده است. در این میانمشخص شد بتهجقه پرکاربردترین نقش مورد استفاده بر روی لباسها بوده است. در نهایت، این یافته به دست آمد که طراحان لباس چیرگی نشانهای غیرایرانی بر نشانهای ایرانی را نمایان ساختهاند.

هویت, نشانه شناسی, جشنواره مد و لباس فجر, طراحی پوشاک