مهناز حسین پور - دانش آموخته تکثیر و پرورش آبزیان، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
سعید مشکینی - گروه بهداشت و کنترل کیفی مواد غذایی، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
ابراهیم حسین نجد گرامی - گروه زیست شناسی، دانشکده علوم، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

زمینه مطالعه: جایگزینی روغن ماهی با روغنهای گیاهی و استفاده از مکملهای غذایی نقش مهمی در متابولیسم چربیهای آبزیان دارد. روغن ذرت یکی از روغنهای گیاهی است که میتواند جایگزین مناسبی برای روغن ماهی باشد. هدف: این مطالعه با هدف بررسی استفاده از مکملهای غذایی ال-کارنیتین و بتائین به همراه روغن ذرت و روغن ماهی و تاثیر بر متابولیسم چربیها و شاخصهای خونی ماهی قزلآلای رنگینکمان اجرا شد. روشکار: تعداد ۴۵۰ ماهی قزلآلای رنگینکمان (۲۶/۰ ± ۱۲/۹ گرم)، در چهار تیمار (سه تکرار) تقسیم شده و با جیره دستی حاوی روغن ماهی (تیمار اول)، روغن ذرت (تیمار دوم)، روغن ماهی و ۵۰۰ میلیگرم ال-کارنیتین و بتائین (تیمار سوم) و روغن ذرت و ۵۰۰ میلیگرم ال-کارنیتین و بتائین (تیمار چهارم) به مدت هشت هفته تغذیه شدند. در پایان آزمایش پروفایل اسیدهای چرب تیمارها با دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) مشخص شد و شاخصهای خونی و وزن آنها هم بررسی گردید. نتایج: در پایان آزمایش شاخص وزن اختلاف معنیداری را نشان نداد. در جایگزینی روغن ماهی با روغن ذرت میزان اسیدهای چرب PUFA n-۳، C۱۸:۳n۳، C۲۰:۳n۳، C۲۰:۵n۳ و C۲۲:۶n۳ در لاشه ماهیان بهطور معنیداری کاهش و اسیدهای چرب PUFA n-۶، C۱۸:۲n۶، C۲۰:۲n۶ و C۲۰:۴n۶ بهطور معنیداری افزایش یافتند ولی اختلاف معنیداری در مجموع اسیدهای چرب SFA و MUFA مشاهده نشد. ال-کارنیتین و بتائین سبب افزایش معنیدار تجمع EPA در تیمارهای روغن ماهی و روغن ذرت شده و شاخص تعداد گلبولهای سفید در تیمار تغذیه شده با روغن ذرت و ال-کارنیتین و بتائین (تیمار چهارم) نسبت به تیمار روغن ماهی (تیمار اول) تفاوت معنیدار (۰۵/۰>p ) نشان داد. نتیجهگیری نهایی: با توجه به تاثیر روغن ذرت و مکملهای ال-کارنیتین و بتائین در افزایش اسیدهای چرب n-۶ PUFA، اسید چرب ضروری EPA و تعداد گلبولهای سفید، استفاده از روغن ذرت و مکملهای ال-کارنیتین و بتائین در جیره ماهیان قزلآلای رنگینکمان پیشنهاد میشود.

روغن گیاهی, مکملهای غذایی, اسید چرب, متابولیسم, قزلآلای رنگینکمان