سپیده صفری - دستیار تخصصی گروه پروتزهای دندانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان، خوراسگان، ایران
رضا زارع محمودآبادی - دانشیار گروه آسیب شناسی دهان، فک و صورت، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
محسن عارف نژاد - استادیار میکروب شناسی پزشکی، دانشکده پرستاری کاشمر، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
شکوه سادات حامدی - استادیار گروه داروسازی سنتی بالینی، دانشکده طب سنتی ایرانی و مکمل، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران
مریم مهرابخانی - دانشیار گروه دندانپزشکی کودکان، دانشکده دندانپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، مشهد، ایران

مقدمه: مقاومت باکتری های بیماریزای دهان نسبت به دهانشویه کلرهگزیدین در حال افزایش است و محققین به دنبال دهانشویه گیاهی جایگزین مناسب برای کلرهگزیدین می باشند. هدف این مطالعه بررسی اثر ضدمیکروبی عصاره آبی الکلی برگ بارهنگ (Plantago major، سویه بومی خراسان( حاوی نانو ذرات اکسیدروی و بدون آن بر استرپتوکوک موتانس بود. مواد و روش ها: این مطالعه به صورت آزمایشگاهی انجام شده است. نمونه ها در دوگروه عصاره آبی الکلی برگ بارهنگ حاوی نانو ذرات اکسیدروی و بدون آن مورد آزمایش قرار گرفتند. برای تعیین MBC از روش Agar diffusion و برای تعیین MIC از روش Broth Dilution استفاده شد. از غلظت ppm ۵۰۰ نانو ذرات اکسید روی با قطر ۴/۰ نانومتر به صورت ثابت در تمامی مراحل آزمایش استفاده گردید. در این بررسی از باکتری استرپتوکوکوس موتانس سویه استاندارد ATCC ۲۵۱۷۵، کنترل مثبت از کلرهگزیدین (۲/۰ درصد) و کنترل منفی آب مقطر استفاده شد. یافته ها:عصاره آبی الکلی برگ بارهنگ حاوی ذرات نانو اکسیدروی در غلظت mg/ml ۵۶/۱، میانگین قطر هاله عدم رشد (۱±۱۵)میلی متر را نشان داد. در حالیکه با عصاره آبی الکلی برگ بارهنگ به تنهایی در همان غلظت، میانگین قطر هاله عدم رشد (۵۷/۰±۶۷/۷) میلی متر مشاهده گردید. آزمون آماری تی تفاوت معنی داری را بین دو گروه مورد مطالعه نشان داد (۰۰۱/۰p <). نتیجه گیری:در این مطالعه اثر ضدمیکروبی عصاره برگ بارهنگ با و بدون ترکیب با نانو اکسیدروی، بخوبی مشخص شده است. نکته مهم این بررسی، موثر بودن غلظت پایین این گیاه در از بین بردن باکتری استرپتوکوکوس موتانس بود.

پوسیدگی دندان, استرپتوکوک موتانس, برگ بارهنگ خراسان, عصاره آبی الکلی, نانو ذرات اکسید روی, کلرهگزیدین