زهره تقی آبادی - دانشآموخته کارشناسی ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه پیام نور، ایران
مهرآنا کوهی دهکردی - استادیار بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشگاه پیام نور ، ایران
گیتی امتیازی - استاد میکروبیولوژی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

مقدمه: گلوتامیکاسید یکی از مهمترین آمینواسیدها از نظر کاربردهای صنعتی و تجاری است و تولید میکروبی آن از برخی باکتریها گزارش شده است. با توجه به نقش باکتریهای پروبیوتیک در ارتقای سلامتی انسان و تقاضای روزافزون کاربرد آنها در صنایع غذایی، در پژوهش حاضر تولید آمینواسیدهای گلوتامیکاسید و فولیکاسید با استفاده از باکتریهای پروبیوتیک (بیفیدوباکتریوم، بیفیدوباکتریوم بیفیدوم و اسپرولاکتوباسیلوس) بررسی شد. مواد و روشها: چند محیط اختصاصی و محیط MRS آگار برای کشت سویههای پروبیوتیک مدنظر استفاده شدند. گلوتامیکاسید موجود در ریزموجودات با کروماتوگرافی لایه نازک بررسی و میزان فولیکاسید با کیت فولات اندازهگیری شد. هر کدام از باکتریها نیز از نظر کمی و کیفی با دستگاه کروماتوگرافی مایع با فشار زیاد اندازهگیری شدند. نتایج: تولید گلوتامیکاسید در باکتریهای پروبیوتیک مطالعهشده بر اساس باندهای حاصل از کروماتوگرافی لایه نازک و نتایج کروماتوگرافی مایع با فشار زیاد تایید شد. همچنین، فولیکاسید در سه باکتری مطالعهشده تولید شد. میزان فولات در باکتری بیفیدوباکتریوم، ۳۱۵ میلیگرم/میلیلیتر اندازهگیری شد که از دو باکتری دیگر بیشتر بود. بحث و نتیجهگیری: در پژوهش حاضر، برای نخستین بار تولید میکروبی گلوتامیکاسید و فولات از پروبیوتیکهای مطالعهشده گزارش شد. این باکتریهای سودمند منبع مناسبی برای تولید انبوه ترکیبات ارزشمند یادشده هستند و باید بهینهسازی و استفاده شوند.

بیفیدوباکتریوم, بیفیدوباکتریوم بیفیدوم, اسپرولاکتوباسیلوس, آمینواسیدها, کروماتوگرافی مایع با فشار زیاد, کروماتوگرافی لایه نازک