منصوره کاظمی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه ازاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران
فاطمه شریعتی - گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد لاهیجان، لاهیجان، ایران

مقدمه: نانومواد به دلیل اندازه بسیار کوچک خواص متمایزی نسبت همان ماده در حالت تودهای دارند. اندازهی نانویی باعث غالبیت بعضی خواص مربوط به اتم در نانوذرات میشود. این ویژگیها ممکن است اثراتی منفی بر فیتوپلانکتونها در پایه زنجیره غذایی داشته باشد. در تحقیق حاضر اثر سمیت نانوذره اکسیدمس (CuO-NP) Scenedesmus dimorphus به روش OECD۲۰۱ مورد بررسی قرار گرفت.مواد و روشها: سمیت نانو ذرات مس در ۵ غلظت متفاوت ۵/۲، ۵/۶، ۴/۱۷، ۷/۴۵ و ۱۲۰ میلیگرم بر لیتر CuO-NP با سه تکرار در مقابل شاهد بررسی شد. نمونهها در دمای ثابت و شرایط کنترلشده روشنایی و تاریکی نگه داشته شدند و شمارش جلبکها در بازه زمانی ۲۴، ۴۸ و ۷۲ ساعت انجام شد. سنجش کلروفیل و کاروتنوئید به روش ASTM انجام شد. نتایج: طی این پژوهش EC۱۰، EC۵۰ و EC۹۰برای ۷۲ ساعت به ترتیب ۱۸/۰، ۸۴/۲۸ و ۳۵/۴۶۷۷ میلیگرم بر لیتر حاصل شد. غلظت کلروفیل در همهی تیمارها، جز ۶۸/۵۷ میلیگرم بر لیتر با گذشت زمان افزایش یافت. در بررسی کاروتنویید مشاهده شد اختلاف معنیدار بین شاهد و تیمارها و نیز تیمارها با یکدیگر با افزایش زمان مواجهه بیشتر شده و در زمان ۷۲ ساعت هر سه تیمار با شاهد اختلاف معنیدار دارند .(p<۰.۰۵)بحث و نتیجه گیری: این نتایج نشان داد که نانو ذرات مس اثر سمیت قابل توجهی بر جلبک داشته و باعث کاهش نرخ رشد ویژه و افزایش زمان دو برابر شدن گردید. درصد بازدارندگی با ازدیاد غلظت CuO-NP افزایش یافت. همچنین افزایش غلظت نانوذره باعث کاهش میزان کلروفیل a و کاروتنویید در جلبک Scenedesmus dimorphus شد.

جلبک Scenedesmus dimorphus, سمیت, کلروفیل, ممانعت از رشد, نانو اکسید مس