کبرا بهاروندی - دانشجوی کارشناسی ارشدآب و هواشناسی دانشگاه تبریز
علی محمد خورشیددوست - استاد گروه آب و هواشناسی، دانشکده برنامه ریزی و علوم محیطی، دانشگاه تبریز
مجتبی نساجی زواره - عضو هیات علمی موسسه علمی – کاربردی جهاد دانشگاهی تهران، گروه آب و هواشناسی

دماهای فرین امروزه از مهم­ترین پارامترهای ا­قلیمی است که برای اثبات تغییر اقلیم در یک منطقه روند آن را طی سال­های گذشته مورد ارزیابی قرار می­دهند. تحلیل روند سری­های زمانی شاخص­های حدی دما سبب شناخت بهتر رفتار گذشته و حال تغییرات اقلیمی می­شود. پژوهش­های انجام شده در جهان نیز به­طور عمده نشانگر افزایش تدریجی میانگین دما است. در این تحقیق به­منظور شناسایی نوسانات اقلیمی پارامترهای دمای حداقل و روزهای یخبندان از مشاهدات ایستگاه سینوپتیک خرم­آباد در دوره آماری ۲۰۱۳ – ۱۹۸۴ استفاده شده است. هدف از این مطالعه در ابتدا آشکارسازی روند دمای حداقل به­صورت ماهانه بوده است. از طرف دیگر برای تحلیل روند، سری­های زمانی فصلی انتخاب گردید. روش­های به­کار رفته در این پژوهش برای تحلیل روند دمای حداقل استفاده از آزمون همگنی نرمال استاندارد مطلق ( SNHT ) بود. برای ترسیم نمودارهای تحلیل روند از آزمون آماری من - کندال استفاده شده است. نتایج به­دست آمده از روش­های آماری استفاده شده در این پژوهش نشان داد که  سری­های دما فاقد ناهمگنی معنی­دار بودند و فراداده ایستگاه این همگنی را تایید می­کند. بیش­ترین و کم­ترین تغییرات دمای حداقل به­ترتیب در فصل زمستان و پاییز رخ داده است. آماره T من - کندال برای دوره زمانی مورد مطالعه نشان از افزایش معنی­داری دمای حداقل در بیشتر ماه­ها داشته است. ولی روند دما در فصل پاییز دارای معنی­داری کمتری نسبت به دیگر فصول مطالعه شده می­باشد. بر همین اساس با مطالعه روند روزهای یخبندان در طول دوره آماری مورد مطالعه در فصل زمستان نتایج نشان داد که از شدت یخبندان کاسته شده است.

واژگان کلیدی: نوسان اقلیمی, دما و یخبندان, آزمون همگنی نرمال استاندارد مطلق (SNHT), آزمون من – کندال, خرمآباد