بررسی تغییرات دهه ای سامانه های باران زای موثر بر حوضه آبریز رود زرد
Publish place: Geography and Planning، Vol: 25، Issue: 75
Publish Year: 1400
نوع سند: مقاله ژورنالی
زبان: Persian
View: 299
This Paper With 12 Page And PDF Format Ready To Download
- Certificate
- من نویسنده این مقاله هستم
استخراج به نرم افزارهای پژوهشی:
شناسه ملی سند علمی:
JR_GEOP-25-75_008
تاریخ نمایه سازی: 19 اردیبهشت 1400
Abstract:
چرخندها یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده شرایط جوی بویژه بارش عرضهای میانه هستند. تغییر در ویژگی چرخندهای یک ناحیه میتواند منجر به تغییر شرایط بارشی آن ناحیه شود. از این رو مطالعه جنبههای عمدهای از تغییرات چرخندها میتواند تغییرات شرایط بارشی را آشکار سازد. در مطالعه حاضر تغییرات رخ داده در چرخندهای موثر بر بارش حوضه آبریز رود زرد (زیر حوضه جراحی در استان خوزستان) طی سالهای آبی ۱۳۵۶-۱۳۵۵ الی ۱۳۹۳-۱۳۹۲ به صورت دههای بررسی شده است. برای این منظور از نقشههای ارتفاع تراز ۱۰۰۰ هکتوپاسکال استفاده شد. نتایج بررسیهای انجام شده نشان داد وسعت منطقه تحت حاکمیت و همچنین فراوانی چرخندها در دهههای مورد مطالعه و به تبع آن فراوانی روزهای بارش حاصل از این سامانهها و مجموع بارشهای حاصل از کنشهای چرخندی سالانه در حوضه آبریز رود زرد طی دوره مورد مطالعه، روند کاهشی داشتهاند. وسعت طولی منطقه تحت حاکمیت چرخندها از ۵/۷۲ درجه طول جغرافیایی در دهه اول به ۵۵ درجه طول جغرافیایی در دهه چهارم و وسعت عرضی منطقه تحت حاکمیت چرخندها از ۳۰ درجه عرض جغرافیایی به ۲۵ درجه عرض جغرافیایی کاهش پیدا کرده است. بررسی سال به سال ورود چرخندهای موثر بر بارش حوضه آبریز رود زرد از مرز غربی به ایران نیز نشان داد که کمینه عرض جغرافیایی ورود چرخندها به کشور از سال آبی ۶۶-۶۵ و بیشینه آن از سال آبی ۷۱-۷۰ ناایستایی داشته است. به طوری که سال آبی ۹۱-۹۰ عرض جغرافیایی ورود چرخندها به ایران به باریکترین مقدار مسیر خود رسیده است. تفاوت در میانگین فراوانی چرخندها در دو نیم دوره مورد مطالعه (نیم دوره اول: سال آبی ۵۶-۵۵ الی ۷۴-۷۳ و نیم دوره دوم سال آبی ۷۵-۷۴ الی ۹۳-۹۲) نیز حاکی از وجود جهش در فراوانی چرخندها میباشد.
Keywords:
Authors
سعید جهانبخش
استاد گروه آب و هواشناسی، دانشکده جغرافیا و برنامه ریزی علوم محیطی، دانشگاه تبریز
سعیده اشرفی
دانشجوی دکتری گروه آب و هواشناسی، دانشگاه تبریز
حسین عساکره
استاد گروه جغرافیای طبیعی، دانشگاه زنجان
مراجع و منابع این Paper:
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این Paper را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود Paper لینک شده اند :