منصور اکبری آرائی - دانشجوی دکتری حقوق خصوصی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
رضا نیک خواه - استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران
سیامک جعفرزاده - استادیار گروه فقه و حقوق اسلامی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

یکی از ابزارهای جبران خسارات معنوی، عذرخواهی است که نقش مهمی هم در ترمیم دردهای روحی زیاندیده و هم در بهبود روابط وی با واردکننده زیان دارد. در حقوق ایران، قانونگذار به این شیوه توجه کرده است و در ماده ۱۰ قانون مسئولیت مدنی به دادگاهها اختیار داده شد تا در صورت ورود خسارت معنوی، در ضمن حکم، واردکننده زیان را به عذرخواهی ملزم کنند. با وجود این، در قانون، عذرخواهی تعریف نشده و شرایط آن مشخص نگردیده است. کشورهایی چون کانادا و آمریکا در این زمینه پیشرو بودند و از ابزار عذرخواهی در تسکین دردهای روحی بهره جستهاند و در تعریف و تبیین آن مطالعات زیادی انجام دادند. ما در تحقیق حاضر ضمن بررسی مفهوم و شرایط عذرخواهی، نقش آن را در نظام مسئولیت مدنی و در التیام وضعیت روحی زیاندیده و اثراتش بر رفتار واردکننده زیان و فرایند آن در دادگاهها، مطالعه میکنیم. بهعنوان نتیجه میتوان گفت که از طرفی، قانونگذار ایران باید عذرخواهی را تعریف کند و از طرفی هم باید بر نقش رویه قضایی تاکید کرد تا بدون تردید و در صورت اقتضا به عذرخواهی بهعنوان یکی از شیوههای جبران خسارت معنوی حکم دهند.

عذرخواهی, خسارت معنوی, دردهای روحی, مسئولیت مدنی