کرامت الله زیاری - استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران
مجتبی روستا - دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان
سجاد رفیعیان - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه سیستان و بلوچستان
مرجان دلوی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه پیام نور، واحد رضوانشهر یزد

بافت مرکزی و قدیمی شهرها،که روزگاری مهمترین و بهترین محلههای مسکونی شهرها بـودهانـد و بـه دلیـل حضـور اجتماعات انسانی امروز دارای عناصر تاریخی و بهیادمـانی بـاارزش متعـددی هسـتند، در حـال حاضـر،دچـار فرسـودگی ناکارآمدی شده است. هدف از تحقیق حاضر نقش مشارکتهای مردمی در ساماندهی بافت فرسوده شهر جهرم است. از اینرو، چهار شاخصـ شامل کالبدی، اقتصادی، اجتماعی، و زیستمحیطیـ بررسی شده است. نوع تحقیق توصیفی- تحلیلی است و به دو صورت اسنادی و پیمایشی انجام شده است. جامعه آماری پژوهش بافت قدیم شهر با وسعت ۱۰۴ هکتار و جمعیت ۲۲۳۷۵ نفر است. حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران ۲۵۰ نفر محاسبه شده است. در این پژوهش، فرایند محاسبات بر اساس روش تحلیل عاملی انجام گرفته است. بدین منظور، شاخصهایی در ابعاد مختلف بافت فرسودهـ شامل اقتصادی، اجتماعی، کالبدی، و زیستمحیطیـ انتخاب شدند. با توجه به نتایج، عامل کالبدی بهتنهایی ۲۸۷/۱۶درصد از واریانس را به خود اختصاص میدهد و بیشترین تاثیر را در بین عوامل چهارگانه دارد. عامل اجتماعی با ۰۴۴/۱۱درصد از واریانس دومین عامل شناخته میشود. عامل اقتصادی ۹۷۲/۸درصد و عامل زیستمحیطی ۵۷۴/۷درصد از واریانس را به خود اختصاص داده است. با توجه به مقدار ضریب همبستگی پیرسون (۱۶۸/.) رابطه آماری معنیداری بین دو متغیر میزان مشارکت مردمی و میزان اعتماد وجود دارد.

بافت فرسوده, تحلیل عاملی, شهر جهرم, مشارکت مردمی