حمید درج - دانشجوی دکتری روابط بینالملل دانشگاه گیلان
محمدعلی بصیری - دانشیار گروه علوم سیاسی و روابط بین الملل دانشگاه اصفهان

خیزش چین و ظهور آن بهعنوان بازیگر تاثیرگذار بینالمللی به واقعیتی انکارناپذیر در چند دهه اخیر تبدیل شده است. این مسئله برای ایالاتمتحده، که خود را تنها هژمون نظام بینالمللی میداند و دارای منافع امنیتی فراوانی در منطقه شرقآسیا است، تهدیدی امنیتی محسوب میشود. از اینرو، این مسئله امریکا را بر آن داشته است تا با پیگیری سیاست ائتلافسازی با کشورهای منطقه درصدد پاسخگویی و ایجاد موازنه در برابر قدرت روبه رشد چین برآید. در این راستا، مقاله پیشرو به دنبال پاسخگویی به این پرسش اصلی است که رقابت امریکا و چین در شرق آسیا چه تاثیری در معادلات و نظم این منطقه داشته است؟ فرضیه پژوهش حاکی از آن است که از آنجا که امریکا خود را تنها قدرت هژمونی جهان فعلی میداند، خیزش چین را آشکارا چالش و تهدیدی اساسی برای جایگاه جهانی خود برمیشمارد. بنابراین، امریکا با ایجاد روابط گسترده امنیتی و نظامی با کشورهای شرق آسیا، در تلاش برای مهار و انزوای پکن برآمده تا از این طریق محاسبات قدرت و ترتیبات امنیتی منطقه را در راستای اهداف و منافع واشنگتن و همپیمانان آن در منطقه شکل بخشد. امضای پیمان دفاعی- امنیتی اخیر بین امریکا و متحدان منطقهای خود، جنگ اقتصادی و افزایش تعرفههای تجاری ترامپ علیه پکن، دخالتهای مستمر در مسائل داخلی چین، برگزاری مستمر مانورهای نظامی در آبهای مورد مناقشه این کشور و… همگی در این راستا قابل ذکر است. نتیجه ملموس این اقدامات امریکا در سالهای اخیر به کاهش رشد اقتصادی چین از حدود ۹درصد به ۶درصد منجر شده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و در چارچوب نظریه موازنه تهدید شکل میگیرد.

امریکا, چین, شرق آسیا, نظم منطقه ای, موازنه تهدید