علی مهرابی - گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
صادق کریمی - استادیار، گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران
مجید صفی پور - دانشجوی کارشناسی ارشد مخاطرات محیطی، دانشگاه شهید باهنرکرمان، کرمان، ایران

حوضه آبریز سیرجان واقع در استان کرمان، یکی از مناطق درگیر با بحران کمآبی است. هدف از این پژوهش، پتانسیلیابی منابع آب زیرزمینی در این حوضه با استفاده از تکنیکهای سنجش از دور و GIS است. در این پژوهش بهمنظور شناسایی خطوارههای تکتونیکی، یکی از عوامل مهم در تشکیل منابع آب زیرزمینی، از تصاویر راداری سنتینل ۱ استفاده شد. در این زمینه با انجام آنالیز بافت و تهیه پارامترهای مربوط به ماتریس همرویداد گامهای خاکستری، شامل میانگین، واریانس، یکنواختی، تباین، اختلاف، آنتروپی، موقعیت ثانویه و همبستگی، مولفههای اصلی مربوط تهیه شد؛ سپس با اعمال فیلترهای جهتدار روی تصویر مولفه اصلی ۱، تعداد ۳۸۹ خطواره تکتونیکی بارزسازی شد. بهمنظور پتانسیلیابی منابع آبی جدید، عوامل مختلف هیدرولوژی و هیدروژئولوژیکی موثر بر تشکیل منابع آب زیرزمینی شامل لایه تراکم خطوارههای تکتونیکی، بارندگی، تراکم آبراههای، سنگشناسی، شیب و پوشش گیاهی در محیط GIS تهیه شد. پس از تشکیل ماتریس مقایسات زوجی براساس روش Fuzzy-AHP، لایههای مدنظر وزندهی و تلفیق شد؛ درنتیجه نقشه پتانسیل آب زیرزمینی حوضه سیرجان تهیه شد. براساس نتایج، محدوده پژوهش بهلحاظ پتانسیل آب زیرزمینی به پنج منطقه خیلی خوب (۲۲۸ کیلومترمربع)، خوب (۸۳۶ کیلومترمربع)، متوسط (۴۰۱۶ کیلومترمربع)، ضعیف (۲۲۵۲ کیلومترمربع) و خیلی ضعیف (۳۹۶ کیلومترمربع) تقسیم میشود. بهمنظور صحتسنجی نتایج از دادههای ۳۰ چاه مشاهدهای استفاده شد. براساس ماتریکس خطای تهیهشده، صحت نتایج بهدستآمده برمبنای دبی و شوری به ترتیب ۳۳/۸۳ درصد و ۳۳/۷۳ درصد برآورد شد.

پتانسیلیابی, منابع آب زیرزمینی, سنجش از دور, Fuzzy-AHP, حوضه سیرجان