سمیه سادات شاه زیدی - استادیار گروه جغرافیا، ژئومرفولوژی، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه گیلان، رشت، ایران
علی بازوند - کارشناسی ارشد دانش اموخته جغرافیا ، هیدروژئومرفولوژی ، دانشکده علوم جغرافیایی و برنامه ریزی محیطی ، دانشگاه اصفهان ، اصفهان ، ایران

روابط متقابل انسان و محیط، یکی از بحثهای مهم و مطرح در علوم جغرافیایی است و میزان تاثیرپذیری انسان از محیطهای طبیعی همواره مورد کنکاش و در مرکز توجه عام و خاص بوده است. در این پژوهش، چگونگی اثر کارست و غیرکارست بر الگوهای شاخص سکونت در منطقه رومشکان ارزیابی شده و براساس شیوه بررسی همدید (سینوپتیکی) محوطههای باستانی سعی شده است با پیمایش و تحلیل نقشهها، روابط فضایی آنها با قلمروهای کارستی و غیرکارستی مشخص شود؛ در ادامه الگوهای استقرار آنها طبقهبندی شد. نتایج حاصل از این پژوهش، سه الگوی شاخص سکونت شامل غارنشینی، نیمهکوچنشینیو یکجانشینی را تایید میکند؛ با این توضیح که الگوی یکجانشینی از ساختارهای غیرکارستی اثر پذیرفته و سکونت دائم به دلیل شرایط ژئومورفیک و هیدرولوژی تابع شرایط خاص محیطی شکل گرفته است؛ ولی الگوهای غارنشینی و نیمهکوچنشینی تطابق زیادی با قلمروهای کارستی منطقه داشتهاند.

کارست, رومشکان, سکونتگاههای یکجانشینی, غارنشینی, نیمهکوچنشینی