سنجش شاخصهای ذهنی کیفیت زندگی در نواحی روستایی مطالعه موردی: دهستان جعفربای جنوبی شهرستان ترکمن

در چند دهه اخیر، کیفیت زندگی بهعنوان یکی از موضوعات مورد علاقه بسیاری از علوم، مورد توجه محققان، برنامهریزان و دولتها قرار گرفتهاست. با توجه به اهمیت موضوع و کمبود تحقیقات علمی انجام شده این بحث در نواحی روستایی، بهویژه محدوده مطالعه شده با خصوصیات قومی، فرهنگی و مذهبی منحصربفرد، از اهمیت خاصی برخوردار است. تحقیق حاضر با استفاده از روش توصیفی، تحلیلی و با بهرهگیری از شیوه پیمایشی با هدف شناخت و سنجش سطح کیفیت زندگی روستاییان ساکن در محدوده ناحیه روستایی دهستان جعفربای جنوبی شهرستان ترکمن، در پی آن است که ضمن شکافتن ابعاد و مولفههای تاثیرگذار بر مقوله کیفیت زندگی، نگرش جامعه مورد مطالعه را با ویژگیهای خاص قومی و فرهنگی از منظر شاخصهای ذهنی کیفیت زندگی، در هشت قلمرو آموزش، سلامت و بهداشت، امنیت، محیط سکونتی، زیرساختها، اشتغال و درآمد، گذران اوقات فراغت و تعامل و همبستگی اجتماعی مورد سنجش قرار دهد. یافتههای حاصل از مطالعه میدانی که با استفاده از میانگین و آزمونهای آماری و به کمک نرمافزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت، نشان میدهد بالاترین میزان رضایت از کیفیت زندگی در قلمروهای کیفیت تعامل و همبستگی اجتماعی و کیفیت امنیت و کمترین میزان آن نیز در قلمروهای اشتغال و درآمد و گذران اوقات فراغت وجود دارد. از میان ۸ قلمرو، فقط در دو قلمرو اشتغال و درآمد و گذران اوقات فراغت، از میانگین پایینتر است لیکن در محموع، شاخصهای ذهنی کیفیت زندگی در این منطقه بالاتر از میانگین ارزیابی میشود. از اینرو میتوان گفت با توجه به تاثیرگذاری عوامل اجتماعی، فرهنگی و محیطی در کیفیت زندگی، سطوح متفاوتی از شاخصهای ذهنی کیفیت زندگی در جوامع مختلف وجود دارد. بنابراین هر چه میزان نفوذ ویژگیهای قومی- فرهنگی در بین ترکمنهای منطقه مورد مطالعه و پایبندی به آن بیشتر باشد، میزان رضایت مردم از سطح کیفیت زندگی در شاخصهای ذهنی بالاتر است.

Keywords:

سنجش کیفیت زندگی , شاخصهای ذهنی , نواحی روستایی , شهرستان ترکمن , دهستان جعفربای جنوبی