محمدرضا نوجوان - استادیار ژئومورفولوژی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد میبد، ایران
معصومه هاشمی - کارشناس ارشد ژئومورفولوژی، دانشگاه اصفهان، اصفهان، ایران

کویر به عنوان یکی از چشم اندازهای غالب ژئومورفیک اثرگذاری نقش خود را در الگوی توسعه ی منطقه ای میتواند اعمال کند. اگرچه واژه کویر بصورت یک مفهوم کلی بکار می رود ولی بواسطه وجود تفاوتهای موجود در بسیاری از ویژگیهای این صحنهها نمی-توان الگوی واحدی برای آمایش آنها تدارک نمود بنابراین، بیان افتراق این پدیده در استان یزد میتواند الگوهای آمایشی آنها را نیز در سطح راهبردی مستند سازد. بنابراین، بیان و شناخت افتراقها ی بنیادی این پانزده صحنه کویری در یزد مبانی تفاوتهای آمایش آنها را میتواند برملا سازد. برای شناخت و بارز سازی افتراق کویرها در استان یزد به اتکا دو روش نیمرخ فرمی و تفاوت فاصله فضایی با استفاده از متد لوند نسبت به تبیین این تفاوتها مبادرت شده است و در نهایت با طبقه بندی کویرهای استان یزد در چند گروه همگرا سعی شده است افتراقها وهمگرائیهای هرگروه مشخص گردد. نتایج حاصل ازاین طرح که بر گرفته از یک طرح تحقیقاتی در دانشگاه آزاد میبد است، نشان میدهد که افتراقهای بنیادی در این پانزده کویر وجود دارد. علی رغم تفاوتهای گوناگون میتوان مجموعه این کویرها را در سه طیف همگرا طبقه بندی نمود. افتراقهای مکانی در این کویرها راهبردهای سامان دهی فضایی آنها را در طیفهای گوناگون کارکردی تعریف میکند، بطوریکه میتوان گفت هرواحد چشم اندازی یک جذابیت خاص، یک کاربری ویژه و یک راهبرد آمایشی خاص تعریف می کند. بنابراین، در آمایش اراضی و کویرهای استان یزد نمی توان یک مدل آمایشی را برای همه سطوح و کویرها توصیه نمود.

کویر, یزد, آمایش, چشم انداز