کاربرد تکنیک تاپسیس در تحلیل و اولویتبندی توسعه پایدار مناطق شهری (مطالعه موردی: مناطق شهری اصفهان)

چکیده   به موازات توسعه و افزایش جمعیت شهرهای بزرگ، ظهور مسایل گوناگون و پیچیده اجتماعی- اقتصادی در داخل شهرها و ورود شهرهای بزرگ جهان سوم به سیستم اقتصادی جهان، برنامه ریزی شهری به ابعاد تازه ای دست یافته و باعث تحلیل دقیق شرایط سیاسی و اجتماعی در قلمرو جغرافیای شهری شده است. برای شناخت توسعه یافتگی یا عدم توسعه یافتگی مناطق، به بررسی الگوی نابرابریهای ناحیه ای، تفاوتهای میان نواحی و بررسی میزان برتری یک مکان نسبت به ساختار مکانهای مشابه در سطح شهر نیاز است . هدف از این مقاله، به کارگیری مکانیسم فرصتهای برابر و دستیابی به میزان نابرابریهای ناحیهای در مناطق شهری اصفهان، از لحاظ شاخصهای مورد بررسی است. روش پژوهش «توصیفی و تحلیلی» است، که از مدلهای کمی استفاده شده است. برابر تحلیل صورت گرفته، مناطق سیزده گانه شهرداری اصفهان در سه سطح برخوردار، نیمه برخوردار(متوسط) و(محروم)یا فروبرخوردار جای گرفتهاند. برای شناخت سطوح برخورداری مناطق شهر اصفهان، ۲۱ شاخص مورد بررسی از طریق مدل آنتروپی شانون وزن دهی شده و در این راستا، تاپسیس به عنوان روش تصمیم گیری چند شاخصه ای استفاده شده است و در نهایت، با بهره گیری از نرم افزار Arc GIS ، نقشه سطوح برخورداری مناطق شهر ترسیم گردیده است. نتیجه حاصل از بررسی انجام شده ، نشان میدهد که در میان مناطق شهری اصفهان ، شش منطقه محروم با ضریب اولویت ۲۲/۰ تا ۳۴/۰ در پایین ترین سطح برخورداری جای گرفته اند و اولین اولویت توسعه را به خود اختصاص داده اند. دومین سطح ، شامل: چهار منطقه شهر است که دارای ضریب اولویت ۴۲/۰ تا۴۷/۰ است و سطح دوم اولویت توسعه مناطق را در بر میگیرد. سطح یک، سه منطقه برخوردار از لحاظ ۲۱ شاخص مورد بررسی را شامل میشود، با ضریب اولویت ۵۳/۰ تا ۶۴/۰و آخرین اولویت توسعه را در بر دارد.

Keywords:

واژه­های کلیدی: اولویت بندی , تحلیل فضایی , توسعه پایدار , مناطق شهری , اصفهان