ناصر زارع - استادیار دانشگاه خلیج فارس

کتاب «التمثیل و المحاضره»، نوشته ابومنصور ثعالبی (۴۲۹-۳۵۰هـ..ق) یکی از کتاب­های درخشان به زبان عربی است که به دلیل اشتمال بر گوشه­هایی از مثلها و حکمتهای کهن ایرانی در نوع خود کم نظیر است. در میان مثلهای موجود در این کتاب, مثلهای ایرانی عربی شده­ای هستند که ریشه در دوردست­های تاریخ دارند و امروزه در میان ما همچنان رایج­اند. آن چه در این نوشتار به آن پرداخته شده، بیشتر, همین مثلهای دیرسال آشنا و رایجی است که از فرط آشنایی و رواج در نگاه نخست گمان نمیرود ریشه در گذشته­های بسیار دور داشته باشند. قدمت این مثلها و رواج امروزی آنها و حضورشان در متون کهن عربی، هم نشان از پویایی و توان آنها دارد و هم نشان از استمرار فرهنگ خاستگاه آنها.

مثل, ایرانی, ثعالبی, التمثیل و المحاضره